بومی‌گزینی یکی از سیاست‌های آموزشی مهم در نظام آموزشی ایران است که به منظور توزیع عادلانه فرصت‌های آموزشی و کاهش مهاجرت‌های داخلی برای تحصیل در دانشگاه‌ها به کار گرفته می‌شود. رشته های بومی به سه دسته بومی استانی، بومی ناحیه‌ای و بومی قطبی تقسیم می شوند. که در این مقاله به بررسی رشته‌های بومی استانی می‌پردازیم.
هر استان از چند شهرستان و چند بخش تشکیل می شود بطوریکه در هر شهر دانشگاه های مختلفی وجود دارد. به رشته‌هایی که دانشگاه‌های هر استان آن‌ها را ارائه می‌دهند رشته‌های بومی استانی گفته می شود.
داوطلبان بومی هر استان کسانی هستند که تحصیلات سه سال آخر دبیرستان خود را در یکی از شهرستان های آن استان گذرانده باشند. داوطلبان بومی برای پذیرش در رشته‌های بومی استانی شانس قبولی بیشتری نسبت به داوطلبان غیر بومی دارند.
برای مثال رشته هوشبری یکی از رشته‌های بومی استانی است یعنی در بیشتر استان‌های کشور این رشته دایر است. اگر داوطلبی بومی استان خراسان رضوی باشد و نمره مورد نیاز برای قبولی این رشته را در کنکور سراسری کسب کرده باشد، شانس قبولی بیشتری در پذیرش رشته هوشبری دانشگاه‌های استان خراسان رضوی، نسبت به داوطلب تهرانی دارد.
هر کد رشته‌محل در کنکور سراسری دارای ظرفیت مشخصی است. ظرفیت هر رشته در یک دانشگاه مشخص، بین داوطلبان بومی آن منطقه و داوطلبان غیر بومی تقسیم می‌شود: در رشته هایی که پذیرش آن‌ها به صورت بومی انجام می‌گیرد؛ ۸۰ درصد ظرفیت به داوطلبان بومی آن منطقه و ۲۰ درصد ظرفیت به داوطلبان غیر بومی تعلق می‌گیرد؛ برای مثال پرستاری یک رشته‌ی استانی می‌باشد و اگر دانشگاهی ۱۰۰ نفر ظرفیت داشته باشد ابتدا ۳۰ نفر ظرفیت برای سهمیه ایثارگران جدا می‌شود، و بعد از ظرفیت باقی مانده ۵۶ نفر به داوطلبان بومی آن استان و ۱۴ نفر دیگر به داوطلبان غیر بومی تعلق می‌گیرد.
در رشته‌های پرمتقاضی بومی، ۶۰ درصد ظرفیت به داوطلبان بومی آن منطقه و ۴۰ درصد ظرفیت به داوطلبان غیربومی تعلق می گیرد. یعنی از ۱۰۰ نفر ظرفیت این رشته‌ها پس از کسر ۳۰ نفر سهمیه ایثارگران، ۴۲ نفر از داوطلبان بومی و ۲۸ نفر از داوطلبان غیربومی انتخاب می‌شوند.
بنابراین احتمال قبولی داوطلبان بومی در رشته‌هایی که به صورت بومی پذیرش دارند بیشتر از داوطلبان غیر بومی است.
| علوم ریاضی و فنی | مهندسی برق، مهندسی مکانیک ، مهندسی کامپیوتر ، مهندسی عمران، مهندسی معماری، مهندسی صنایع |
| علوم تجربی | پزشکی، دندانپزشکی، داروسازی، دامپزشکی |
| علوم انسانی | حقوق، روانشناسی، حسابداری |
| آموزش ابتدایی |
| آموزش کودکان استثنایی |
| اتاق عمل |
| پرستاری |
| علوم آزمایشگاهی |
| مامایی |
| هوشبری |
| کاردانی آموزش و پرورش ابتدایی |
| کاردانی امور ریاضی |
| کااردانی امور بانکی |
| کاردانی امور دولتی |
| کاردانی امور زراعی و باغی |
| کاردانی امور فرهنگی |
| کاردانی امور مالی و مالیاتی |
| کاردانی بهداشت حرفه ای |
| کاردانی بهداشت عمومی |
| کاردانی بهداشت محیط |
| کاردانی بیمه |
| کاردانی تربیت مبلغ قرآن کریم |
| کاردانی تکنسین پروتز های دندانی |
| کاردانی تکنولوژی پروتز های دندانی |
| کاردانی تکنولوژی تولیدات گیاهی و دارویی |
| کاردانی تولید و فرآوری خرما |
| کاردانی حسابداری |
| کاردانی خدمات اداری |
| کاردانی دامپزشکی |
| کاردانی شیمی آزمایشگاهی |
| کاردانی علوم آزمایشگاهی |
| کاردانی علوم ورزشی |
| آموزش ابتدایی | کاردانی فنی عمران |
| آموزش ریاضی | کاردانی فنی عملیات پتروشیمی |
| آموزش فیزیک | کاردانی فنی عملیات پتروشیمی |
| آموزش دانش آموزان با نیازهای ویژه | کاردانی فنی معدن |
| کاردان فنی الکترونیک | کاردانی فنی مکانیک |
| کاردانی ارتباطات و فناوری اطلاعات | کاردانی کارهای عمومی ساختمان |
| کاردانی امور بانکی | کاردانی گردشگری |
| کاردانی امور دولتی | کاردانی مخابرات |
| کاردانی امور فرهنگی | کاردانی مدیریت بازرگانی |
| کاردانی امور مالی و مالیاتی | کاردانی مدیریت صنعتی |
| کاردانی آمار | کاردانی معماری |
| کاردانی آموزش و پرورش ابتدایی | کاردانی معماری سنتی |
| کاردانی بهینه سازی مصرف انرژی | کاردانی نقشه برداری |
| کاردانی بیمه | کاردانی هتلداری |
| کاردانی پالایش گاز | |
| کاردانی تربیت مبلغ قران کریم | |
| کاردانی تربیت معلم قران کریم | |
| کاردانی تکنولوژی ماشین‌های کشاورزی | |
| کاردانی حسابداری | |
| کاردانی خدمات اداری | |
| کاردانی شهرسازی | |
| کاردانی علوم ورزشی | |
| کاردانی فناوری اطلاعات وارتباطات | |
| کاردانی فنی برق | |
| کاردانی فنی برق و تاسیسات | |
| کاردانی فنی جوشکاری | |
| کاردانی فنی خط و ابنیه | |
| کاردانی فنی صنایع |
| آموزش ابتدایی |
| آموزش الهیات |
| آموزش تاریخ |
| آموزش جغرافیا |
| آموزش زبان عربی |
| اموزش علوم اجتماعی |
| اموزش کودکان استثنایی |
| کاردانی آموزش و پرورش |
| کاردانی اشتغال |
| کاردانی اقتصاد کار و بهره وری |
| کاردانی امور بانکی |
| کاردانی امور دولتی |
| کاردانی امور فرهنگی |
| کاردانی امور مالی و مالیاتی |
| کاردانی بیمه |
| کاردانی تربیت مبلغ قرآن کریم |
| کاردانی تربیت معلم قرآن کریم |
| کاردانی حسابداری |
| کاردانی روابط کار |
| کاردانی علوم ورزشی |
| کاردانی گردشگری |
| کاردانی مدیریت بازرگانی |
| کاردانی مدیریت صنعتی |
| کاردانی هتلداری |
