رشته‌ی مدیریت خدمات بهداشتی و درمانی جزء رشته‌های گروه علوم تجربی است. به‌طورکلی، این رشته به حوزه‌ی پزشکی مربوط است و به نقش مدیر در هدایت تشکیلات انسانی و گرفتن تصمیمات مطلوب در استفاده از منابع مراکز بهداشتی و درمانی اشاره دارد.
از جمله مهمترین کارهای رشته‌ی خدمات بهداشتی و درمانی می‌توان به سازماندهی امور خدماتی مراکز بهداشتی مانند بیمارستان‌ها، کلینیک‌ها و… اشاره کرد.
شما در این رشته پس از فارغ‌التحصیلی، مهارت‌هایی مثل داروشناسی، مدیریت اختصاصی واحدهای بیمارستانی، استانداردهای بیمارستان، کاربرد کامپیوتر در مدیریت بیمارستان، روابط درون‌بخشی و برون‌بخشی بیمارستان، سازمان و مدیریت بهداشت و درمان در ایران، ارزیابی مراقبت‌های بهداشتی و درمانی، برنامه‌ریزی مدیریت استراتژیک در نظام بهداشتی و درمانی را کسب میکنید و در جهت بهبود مراکز درمانی به کار میبرید.
شما بعد از فارغ‌التحصیلی میتوانید در پست‌های مدیریتی مؤسسات و مراکز نظام سلامت کشور مثل دولتی یا خصوصی مانند مراکز توانبخشی، مراقبت‌های روانی، مراقبت‌های اورژانسی، درمانگاه‌ها، کلینیک‌ها، بیمارستان‌ها و کلیه‌ی مراکز و شبکه‌های بهداشتی و درمانی، سازمان‌های هلال احمر و تأمین اجتماعی، سازمان بیمه‌های خدمات درمانی و یا به‌عنوان مدرس در مراکز آموزشی و دانشگاه‌ها مشغول به کار شوید.
اگر بخواهیم دروسی را که از دبیرستان به این رشته مربوط است نام ببریم، میتوانیم به زیست شناسی، شیمی و فیزیک اشاره کنیم.
چارت درسی دانشگاه‌ها معمولاً مشترک است.
با‌این‌حال، ممکن است در بعضی واحدهای دانشگاهی تفاوت جزئی وجود داشته باشد. حال این تفاوت میتواند فقط در اسم، و محتوای درس یکسان باشد.
چارت درسی رشته‌ی مدیریت خدمات بهداشتی و درمانی که برایتان آوردیم، برگرفته از چارت درسی این رشته در دانشگاه قزوین و به شرح زیر است:
رشته‌ی مدیریت خدمات بهداشتی و درمانی | ||||
تغذیه و رژیم‌های غذایی در بیمارستان | اصول حسابداری ۱ و ۲ و ۳ | اقتصاد خرد | اصول خدمات بهداشتی | اصول و مبانی مدیریت |
ریاضیات و کاربرد آن در مدیریت | اقتصاد کلان | کاربرد کامپیوتر در مدیریت | آمار حیاتی و شاخص‌های بهداشتی | روان‌شناسی عمومی |
سیستم‌های اطلاعات مدیریت | سازمان و مدیریت بیمارستان | مدیریت خدمات بهداشتی | مدیریت مالی | اپیدمیولوژی و عفونت‌های بیمارستانی |
مدارک پزشکی | کلیات پزشکی | بیمه و تعرفه‌ی خدمات بهداشتی و درمانی | مدیریت منابع انسانی | اقتصاد بهداشت |
روش تحقیق | اصول تنظیم و کنترل بودجه‌ی دولتی | کارآموزی در عرصه ۱ و ۲ و ۳ و ۴ | جامعه‌شناسی پزشکی و بهداشتی | شناخت و تهیه و توزیع دارو |
آشنایی با اصول طراحی و تجهیز و توسعه‌ی بیمارستان | اصول نگهداری و ایمنی در بیمارستان | آشنایی با لوازم و تجهیزات پزشکی | آشنایی با خدمات پرستاری | استانداردهای بیمارستانی |
رفتار سازمانی (OB) | برنامه‌ریزی خدمات بهداشتی و درمانی | واژه‌شناسی پزشکی | مکاتبات اداری | موازین حقوقی در بیمارستان |
مدت تحصیل در این رشته ۴ سال، معادل ۸ ترم درسی است.
از زمان پذیرش بیمار در بخش اورژانس تا تعیین تکلیف نهایی او، در کشور ایران، به‌طور متوسط سه ساعت و نیم طول می‌کشد؛ این زمانی است که میتواند صدمات جسمی، روحی و خسارات مالی جبران‌ناپذیری را برای بیمار به وجود بیاورد.
در بیمارستان‌ها، وجود مدیریتی که بتواند با تکیه بر دانش و تجربه‌ی لازم از امکانات موجود، بهترین بهره‌وری را داشته باشد و رضایت کارکنان و بیماران را تأمین کرده و بهترین خدمات را در کمترین زمان ارائه دهد، میتواند از بروز چنین مشکلاتی جلوگیری کند. این کار به عهده‌ی فارغ‌التحصیل رشته‌ی مدیریت خدمات بهداشتی و درمانی است.
فضای بیمارستان و دیدن درد افراد ممکن است برای برخی قابل تحمل نباشد و نتوانند در این محیط به فعالیت بپردازند.
این رشته را میتوانید تا مقاطع کارشناسی ارشد و دکتری ادامه دهید.
براساس دفترچه‌ی انتخاب‌رشته‌ی سال ۱۴۰۲، رشته‌ی مدیریت خدمات بهداشتی و درمانی شامل ۱ گرایش در کارشناسی‌ارشد با عنوان «مدیریت خدمات بهداشتی و درمانی» و ۱ گرایش در دکتری با نام «مدیریت خدمات بهداشتی و درمانی» است.
شما در این حرفه عمدتاً با بیماران، یعنی با ضعیف‌ترین، مظلوم‌ترین، نیازمندترین، حساس‌ترین و ناشکیباترین انسان‌ها رو‌به‌رو هستید و از سوی دیگر، با استرس، اضطراب، کمبودها، نواقص، نارضایتی‌ها و برخوردهای متنوع سر و کار دارید.
بنابراین، باید از پختگی، تحمل و شکیبایی برخوردار، از نظر جسمی و روحی قوی و در تصمیم‌گیری‌ها نیز قاطع باشید.
علاوه‌براین، باید به دروس فیزیک، شیمی، ریاضی، زیست‌شناسی و همچنین زبان انگلیسی مسلط باشید.
امکان اپلای و مهاجرت برای این رشته وجود دارد ولی وضعیت آن متوسط است.
البته زبان انگلیسی قوی و بالابودن نمره‌ی آزمون‌های معتبر روند این کار را راحت‌تر میکند.
طبق آزمون MBTI و شخصیت‌شناسی این آزمون، ۳ تیپ شخصیت مناسب این رشته هستند:
ISFJ (بازپرس)، از جمله ویژگی‌های این شخصیت: درون‌گرا، حسی، احساسی، داوری‌کننده، ثابت‌قدم، عمل‌گرا، دقیق و متعهد است.
ESTJ (ناظر)، از جمله ویژگی‌های این شخصیت: برون‌گرا، حسی، فکری، داوری‌کننده، وفادار، مطمئن، قابل اعتماد، جزئی‌نگر و نتیجه‌گراست.
ESFJ (حامی)، از جمله ویژگی‌های این شخصیت: برون‌گرا، حسی، احساسی، داوری‌کننده، اجتماعی، شاد، عمل‌گرا و وظیفه شناس است.
برای ورود به این حوزه باید صبر و تحمل بالا داشته و علاقه مند به کار در بیمارستان‌ها و مراکز درمانی باشید.
همان‌طور که اشاره شد، شما با قشری در ارتباط هستید که از نظر روحی و جسمی ممکن است ضعیف باشند و با کوچک‌ترین برخورد نامناسبِ شما دچار به‌هم‌ریختگی بیشتری شوند.
علاوه‌براین، حتماً دورههای کارورزی را جدی بگیرید.
قبل از انتخاب رشته و قبل از ورود به هر رشته‌ای خوب فکر کنید. با افرادی که قبل از شما این مسیر را طی کرده‌اند صحبت و از تجربه‌هایشان استفاده کنید.
همچنین از راهنمایی‌های مشاوران ماهر و متخصص در این زمینه بهره ببرید.
انتخاب رشته مهمترین تصمیم شما در زندگی است. نباید فقط به لحظه‌ای که در آن قرار دارید فکر کنید و تصمیم بگیرید، به چهار سال بعد خود نگاه کرده و تصور کنید با این انتخاب در کجا قرار خواهید گرفت.
