طرح مشاوره شاهین

| ظرفیت محدود!

معرفی رشته طراحی و چاپ پارچه

خواندن این مطلب
11 دقیقه

زمان میبرد!

رشته‌ طراحی و چاپ پارچه جزء رشته­‌های گروه هنر است. این رشته نقش پُررنگی در زندگی انسان دارد، به اطراف که نگاه می‌­کنیم به وسایلی مثل فرش، مبل، پتو و لباس برمی­‌خوریم.

در واقع، طراحی و چاپ پارچه به مجموعه‌فعالیت‌هایی گفته می‌شود که با هدف ایجاد طرح و الگوی منحصر‌به‌فرد بر روی پارچه صورت می‌گیرد.

در این فرایند، ابتدا طرح و الگوی مورد نظر در کامپیوتر طراحی می‌شود و سپس با استفاده از چاپگرها و مواد رنگی خاص، این طرح بر روی پارچه چاپ می‌شود.

در این مقاله می‌خوانیم:

در طراحی پارچه، ابتدا با توجه به نوع پارچه، نوع طرح و الگوی مناسب برای آن مشخص می‌شود.

سپس با استفاده از نرم‌افزارهای طراحی، طرح و الگوی مورد نظر برای پارچه طراحی می‌شود. در این مرحله، به نکاتی مانند اندازه، شکل، رنگ و کیفیت طرح توجه خاصی شده و سعی می‌شود تا طرحی باکیفیت و زیبا ایجاد شود.

در مرحله‌ی بعد، با استفاده از دستگاه‌های چاپگر پارچه، طرح و الگوی طراحی‌شده را بر روی پارچه چاپ می‌کنند. در این مرحله نیز به نکاتی مانند نوع پارچه، نوع رنگ و کیفیت چاپ دقت می‌شود.

درنهایت، پارچه‌های چاپی به‌صورت رول، کاغذی یا جعبه‌ای بسته‌بندی می‌شوند و برای استفاده در صنایع مختلف به بازار عرضه می‌شوند.

طراحی و چاپ پارچه در بسیاری از صنایع مانند صنایع پوشاک، صنایع دکوراسیون داخلی و… استفاده می‌شود.

این رشته به‌صورت نیمه‌متمرکز است، یعنی شما بعد از کسب حد نصاب علمی لازم برای قبولی در رشته و شهر مورد نظر، باید در یک آزمون عملی هم شرکت کنید و بعد از قبولی در این آزمون می‌توانید به تحصیل در این رشته بپردازید.

در ادامه به جزئیات بیشتری از این رشته می‌پردازیم.

بازار کار و موقعیت شغلی رشته‌ی طراحی و چاپ پارچه

شما می‌­توانید بعد از فارغ­‌التحصیلی در شرکت‌هایی که فعالیت‌های مرتبط با طراحی و چاپ پارچه انجام می‌دهند، به‌عنوان طراح یا گرافیست مشغول به کار شوید.

همچنین، می‌توانید به‌صورت مستقل در زمینه‌هایی همچون طراحی لباس، محصولات تزئینی، تبلیغاتی، چاپ و… فعالیت کنید یا در کارخانه­‌های نساجی مشغول به کار شوید.

طراحی و چاپ پارچه در مزون­‌ها و کارگاه‌­های تولید لباس نیز از دیگر مشاغل مربوط به این رشته است. البته امکان تدریس در دانشگاه نیز برای شما وجود دارد.

طراحی و تولید با برند شخصی و یا ایجاد کارگاه‌­های چاپ دستی و مدیریت و اجرای آن‌­ها نیز برای شما فرصت شغلی بسیار خوبی خواهد بود. البته شما از عهده‌ی طراحی، در هر موردی که دکوراسیون داخلی محسوب شود، برخواهید آمد؛ مانند طراحی شال و روسری، طراحی کاغذ دیواری و رومبلی و… که همگی از فرصت­‌های شغلی این رشته هستند.

به‌طورکلی، این رشته شامل دروس مختلفی از جمله طراحی، چاپ، رنگ‌آمیزی، طرح‌سازی و کار با نرم‌افزارهای گرافیکی است، پس می‌توانید در صنایع مختلفی از جمله بازاریابی، فروش، تبلیغات، مد و پوشاک، صنایع‌دستی و… نیز کار کنید.

تفاوت رشته طراحی چاپ پارچه با طراحی و چاپ پارچه

رشته‌های طراحی پارچه و طراحی و چاپ پارچه دو رشته مختلف در حوزه طراحی و تولید پارچه هستند که در زیر تفاوت‌های آن‌ها را توضیح می‌دهم:

۱. رشته طراحی پارچه (Textile Design):

در این رشته، طراحان پارچه مهارت‌ها و دانش لازم برای طراحی الگوها، نقشه‌ها و طرح‌های اصلی بر روی پارچه را یاد می‌گیرند.

آن‌ها می‌توانند از انواع مختلفی از مواد، الگوها و رنگ‌ها برای خلق پارچه‌های متفاوت و جذاب استفاده کنند.

این طرح‌ها می‌توانند به صورت دستی روی کاغذ یا با استفاده از نرم‌افزارهای طراحی کامپیوتری ایجاد شوند. بعد از ایجاد طرح‌ها، پارچه‌ها می‌توانند به صورت محدودیت‌های زیادی تولید شوند، از جمله تولید دستی و یا انبوه با استفاده از ماشین‌های بافندگی.

۲. رشته طراحی و چاپ پارچه (Textile Printing and Design):

این رشته شامل هر دو عنصر طراحی و چاپ پارچه است. طراحان در این رشته علاوه بر طراحی الگوها و نقشه‌ها بر روی پارچه، همچنین مسئولیت اجرای فرآیند چاپ آن‌ها را نیز بر عهده دارند.

این فرآیند چاپ می‌تواند به روش‌های مختلفی از جمله چاپ غوطه‌وری، چاپ دیجیتال و چاپ صفحه‌ای انجام شود. با استفاده از تجهیزات و ماشین‌آلات مخصوص چاپ، طرح‌های طراحی‌شده بر روی پارچه‌ها اجرا می‌شوند.

به طور خلاصه، رشته طراحی پارچه به طراحان امکان می‌دهد تا الگوها و طرح‌های خلاقانه را برای پارچه‌ها ایجاد کنند ولی در رشته طراحی و چاپ پارچه، طراحان نه‌تنها طرح‌ها را طراحی می‌کنند بلکه آن‌ها را نیز بر روی پارچه چاپ و اجرا می‌کنند.

همچنین در رشته چاپ پارچه، نیاز به آشنایی با فرآیندها و تجهیزات چاپی وجود دارد که در رشته طراحی پارچه به این اندازه نمی‌تواند مورد تاکید قرار بگیرد.

چارت درسی دانشگاهی

چارت درسی دانشگاه‌‎‌­ها معمولاً مشترک است.

با‌این‌حال، ممکن است در بعضی واحدهای دانشگاهی تفاوت جزئی وجود داشته باشد.

حال این تفاوت می­‌تواند فقط در اسم، و محتوای درس یکسان باشد.

چارت درسی رشته‌ی طراحی و چاپ پارچه که برایتان آوردیم، برگرفته از چارت درسی این رشته در دانشگاه دکتر شریعتیِ تهران و به شرح زیر است:

طراحی پایهشناخت الیاف و پارچههنر کشورهای اسلامیچاپ اُرگانیککارآفرینی
مبانی هنرهای تجسمیهنر ایرانی اسلامیجامعه‌شناسی هنرکارآموزی ۱ و ۲روش تحقیق
هنر باستانمدیریت تولیدبافت مقدماتیخوشنویسی و طراحی حروف ۱ و ۲پروژه و کلکسیون
هندسهمنسوجات سنتی ایرانچاپ سنتیپوشاک تاریخی ایرانبافت صنعتی
تاریخ هنرچاپ پارچه مقدماتیمنسوجات جهانطراحی پارچه با کامپیوتر ۱ و ۲پارچه‌سازی و تاپستری
طبیعت در طراحیطراحی پارچه مقدماتیطراحی پارچه ۱ و ۲ و ۳چاپ پارچه سیلک‌اسکرین ۱ و ۲ و ۳
رنگ در هنرهای تجسمیمنسوجات ایرانرنگرزی با مواد طبیعیرودوزی¬های سنتی
هنرهای سنتیهندسه‌ی نقوشبافت دو رورنگرزی با مواد مصنوعی

دانشگاه‌های پذیرنده‌ی رشته‌ی طراحی و چاپ پارچه

آموزشکده‌ی فنی و حرفه‌ای دختران ارومیهآموزشکده‌ی فنی و حرفه‌ای دختران کاشانآموزشکده‌ی فنی و حرفه‌ای دختران بوشهرآموزشکده‌ی فنی و حرفه‌ای دختران دکتر شریعتی ـ تهران
دانشگاه بیرجندآموزشکده‌ی فنی و حرفه‌ای پسران رشتآموزشکده‌ی فنی و حرفه‌ای دختران بابلآموزشکده‌ی فنی و حرفه‌ای دختران بندرعباس

نقاط قوت رشته‌ی طراحی و چاپ پارچه

با توجه به توسعه‌ی صنعت پوشاک و مد در جامعه، رشته‌ی طراحی و چاپ پارچه به‌عنوان یکی از رشته‌های مرتبط با صنعت مد و پوشاک از اهمیت بالایی برخوردار است.

ارتباط با صنعت مد:

طراحان پارچه و مدیران چاپخانه‌­ها به‌صورت مستقیم با صنعت مد و پوشاک همکاری می­کنند و این رشته برای افرادی که به طراحی لباس علاقه دارند، فرصتی عالی برای ورود به صنعت مد محسوب می­‌شود.

تنوع کاری:

این رشته شامل تنوع زیادی از فعالیت ­های طراحی‌ست که شامل طراحی پارچه، طراحی الگو، چاپ بر روی پارچه، طراحی لوازم جانبی مانند شال، کیف و دکوراسیون داخلی می­‌شود.

استفاده از فناوری:

طراحی و چاپ پارچه به‌طور فراینده­ای با استفاده از فناوری­‌های جدید صورت می‌­گیرد که برای علاقه ­مندان به تکنولوژی و کار با نرم‌افزارهای مختلف، فرصت‌­های شغلی متعددی فراهم می‌­کند.

فضای کاری خلاقانه:

این رشته شامل طراحی و خلق الگوها، طراحی­‌های منحصربه‌فرد و خلاقانه و کار با رنگ‌­ها و طرح‌­های گوناگون است که برای افراد با نوآوری و خلاقیت بالا فضای کاری جذابی ایجاد می­‌کند.

محصولات پایدار:

با توجه به مسائل محیط‌زیست و پایداری، طراحان پارچه می‌­توانند در طراحی محصولاتی که در زمینه‌ی حفاظت از محیط‌زیست و استفاده از منابع پایدار هستند، نقش مهمی ایفا کنند.

یکی از نکات مثبت دیگر این رشته، این است که افراد می‌توانند با استفاده از تجربیات خود، کارشان را نو کنند و به‌روز باشند.

به‌علاوه، رشته‌ی طراحی و چاپ پارچه یک رشته‌ی خلاقانه است و به افراد فرصت می‌دهد تا از طریق طراحی و خلق آثار هنری خود، ایده‌های خلاقانه‌ای را به اجرا درآورند و در زمینه‌ی هنر و طراحی پیشرفت کنند.

نقاط ضعف رشته‌ی طراحی و چاپ پارچه

بعضی از نقاط ضعف رشته‌ی طراحی و چاپ پارچه عبارت‌اند از:

رقابت شدید در بازار کار:

با وجود این‌که این رشته از جمله رشته‌های پُرطرفدار است، اما بازار کار آن بسیار رقابتی‌ست و برای ورود به بازار کار باید بسیار مهارت داشت.

پیچیدگی در کارهای فنی‌:

برای موفقیت در این رشته، لازم است که فرد بتواند با دقت و حوصله کارهای فنی را انجام دهد، این مورد نیاز به آموزش و تجربه دارد.

تحمل فشار کار:

طراحی و چاپ پارچه مراحل پیچیده‌ای دارد و برای موفقیت در این حرفه نیاز است که فرد بتواند تحت فشار کار وظایفش را انجام دهد.

سرعت تکنولوژی:

با پیشرفت تکنولوژی و روش‌های جدید چاپ، فرد باید به‌روز باشد و آماده‌ی پذیرش تغییرات در روش‌های کار.

نیاز به تجهیزات پیشرفته:

برای اجرای کارهای پیچیده و با کیفیت بالا در این رشته، نیاز به تجهیزات پیشرفته و گران‌قیمت است که باید در این‌باره نیز هزینه‌های اضافی در نظر گرفته شود.

فشار زیاد:

در مواجهه با مهلت‌های کوتاه و فشار زیاد برای تحویل پروژه‌ها، کارکردن در این رشته ممکن است با فشار روحی زیادی همراه باشد.

تغییرات سریع:

صنعت طراحی و چاپ پارچه تحت تأثیر تغییرات فصلی و سلایق مشتریان است و برای حفظ رونق کار، باید با سرعت تغییر کرده و بازار را تحلیل کنید.

هزینه‌های اولیه‌ی بالا:

تجهیزات و تکنولوژی‌هایی که برای چاپ و پردازش پارچه لازم است، هزینه‌های بالایی دارند و برای شروع یک کسب و کار در این رشته، سرمایه‌ی اولیه‌ی بسیار زیادی نیاز است.

وابستگی به تکنولوژی:

صنعت طراحی و چاپ پارچه به دلیل استفاده از تکنولوژی‌های پیشرفته، به‌سرعت در حال تغییر است و برای به‌روزرسانی با تکنولوژی جدید و به‌روزرسانی ماشین‌آلات باید هزینه‌ی زیادی را متحمل شوید.

توانایی­‌های لازم برای رشته‌ی طراحی و چاپ پارچه

این رشته به ذوق هنری و خلاقیت و نوآوری نیازمند است. شما برای تبدیل‌شدن به یک طراح حرفه‌ای، نباید نگاهی سطحی به بافت، رنگ و الگوی پارچه داشته باشید.

بلکه باید با نگاهی عمیق و جزئی‌نگر به طرح‌­ها بنگرید و ارتباط خوبی با هنر و طرح و بافت پارچه برقرار کنید. 

رشته‌ طراحی و چاپ پارچه از جمله رشته­‌هایی­ست که شما باید دائماً سعی کنید در جریان مد و جدیدترین پارچه­‌ها قرار بگیرید و توانایی تجزیه و تحلیل روند تولید از مواد اولیه را داشته باشید.

همچنین باید توانایی­‌های طراحی دستی و طراحی‌­های رایانه‌­ای با استفاده از نرم‌­افزارهای گرافیکی، توانایی انجام کار گروهی و توانایی بررسی شرایط به لحاظ زمانی و بودجه‌­ای را داشته باشید.

و در آخر، باید مهارت بازاریابی و فروش را به‌خوبی فرابگیرید تا بتوانید طرح‌­های خود را بهتر به مشتریان خود نمایش دهید.

ادامه تحصیل در رشته‌ی طراحی و چاپ پارچه

این رشته را می­‌توانید تا مقطع کارشناسی‌ارشد ادامه دهید.

گرایش­‌های طراحی و چاپ پارچه در کارشناسی‌ارشد

براساس دفترچه‌ی انتخاب‌رشته‌ی سال ۱۴۰۲، طراحی و چاپ پارچه شامل ۱ گرایش در کارشناسی‌ارشد می‌شود که عبارت است از: طراحی پارچه و لباس.

وضعیت اپلای برای رشته‌ی طراحی و چاپ پارچه

وضعیت این رشته برای مهاجرت مناسب است؛ زیرا کارآفرینی در این صنعت بسیار پرطرفدار است و مهارت­‌های حرفه­‌ای در طراحی و چاپ پارچه می‌تواند به‌عنوان یک مهارت بین‌المللی در دنیای کار مورد استفاده قرار گیرد.

همچنین، با توجه به روند روبه‌رشدِ بازارِ پارچه­‌های نوین و طراحی­‌های خلاقانه، فرصت‌­های شغلی در این حوزه برای کسانی که به‌طور جدی به کار خود می­‌پردازند و مهارت­‌های لازم را دارند، بسیار زیاد است.

تیپ‌های شخصیتی مناسب رشته طراحی و چاپ پارچه

طبق آزمون MBTI و شخصیت‌شناسی این آزمون، ۳ تیپ شخصیت مناسب این رشته هستند:

ISFP (هنرمند):

از جمله ویژگی­‌های این شخصیت: درون‌گرا، حسی، احساسی، ملاحظه‌کننده، خلاق، نوآور، سازگار، صبور و آرام است.

ENFP (وکیل مدافع):

از جمله ویژگی­‌های این شخصیت: برون‌گرا، شمی، احساسی، ملاحظه‌کننده، خلاق، اجتماعی، رهبر و الهام­‌بخش است.

INFJ (محرمِ راز):

از جمله ویژگی­‌های این شخصیت: درون‌گرا، شمی، احساسی، داوری‌کننده، اهل نظریه و تئوری، خلاق و آینده‌­نگر است.

چالش‌­های این رشته از زبان دانشجویان

  • در طراحی و چاپ پارچه، ممکن است با محدودیت­‌های فنی مثل تعداد رنگ‌ها، تعداد پانچ‌ها، و نوع پارچه­‌های مجاز روبه‌رو شوید.
  • با توجه به جذابیت و محبوبیت این رشته، رقابت شدیدی در بازار کار صنعت پوشاک و مد وجود دارد. این موضوع ممکن است باعث شود که برای پیداکردن شغل مورد علاقه‌تان با مشکلاتی رو‌به‌رو شوید.
  • هزینه‌ی تحصیل در این رشته زیاد است، چون برای طراحی و چاپ پارچه، باید هزینه­‌هایی مثل خرید برخی نرم‌­افزارها، تجهیزات چاپ و مواد اولیه را بپردازید.

حرف آخر

درنهایت باید توجه داشت که در برخی موارد، کارفرمایان برای انجام کارهای خاصی در این صنعت به فارغ‌التحصیلان از رشته‌های دیگر مانند گرافیک و طراحی صنعتی نیز نیاز دارند. به‌عنوان مثال، برای طراحی یک پوستر تبلیغاتی، شما به‌عنوان فارغ‌التحصیل رشته‌ی طراحی و چاپ پارچه نیز می‌توانید مهارت‌های دیگری مانند گرافیک و طراحی صنعتی را فرابگیرید.

به همین دلیل، می‌توان گفت که برای ورود به بازار کار در این رشته، مهارت‌های چندگانه و تخصصی در زمینه‌ی طراحی و چاپ به همراه دانش تجاری و بازاریابی مورد نیاز است.

قبل از انتخاب‌رشته و قبل از ورود به هر رشته­‌ای خوب فکر کنید. با افرادی که قبل از شما این مسیر را طی کرده­‌اند صحبت و از تجربه­‌هایشان استفاده کنید.

همچنین از راهنمایی‌­های مشاوران ماهر و متخصص در این زمینه بهره ببرید.

انتخاب‌ رشته مهم‌­ترین تصمیم شما در زندگی ا­ست. نباید فقط به لحظه‌­ای که در آن قرار دارید فکر کنید و تصمیم بگیرید، به چهار سال بعد خود نگاه کرده و تصور کنید با این انتخاب در کجا قرار خواهید گرفت.

نظرات کاربران



دیدگاهتان را بنویسید

مطالب مرتبط