هر یک از ما برای هر روز زندگی خود روتین شخصیای را در پیش گرفتهایم که به آن عادت کرده و مطابق با آن برنامهی روزانهی خود را پیش میبریم. این عادتهای روزانه به ما کمک میکند که در مسیر مورد نظر خود باقی بمانیم و از فراموش کردن اهداف و کارهای روزمره خود غافل نشویم. اما گاهی اوقات این روتینها سبب ایجاد عادات نامناسب جسمانی و روانی میشوند که در بلندمدت آسیبرسان هستند. چیزی که ممکن است یک عادت روزانهی بیضرر به نظر برسد، به علت تکرار هر روزهی آن منجر به بیماریهای جسمانی، آسیبهای روانی و انواع اختلالات میشود. برای مثال ممکن است خوردن فست فود و انواع غذاهای چرب به طور محدود مشکل چندانی ایجاد نکند، اما در صورت استفاده هر روزه احتمال ایجاد انواع بیماریهای قلبی، عروقی، فشارخون و چاقی را افزایش میدهد. یا برخی عادات مضر سبب ایجاد استرس و اضطراب شده و یا افزایش احتمال افسردگی در آینده را موجب میشود. با ما همراه باشید تا تعدادی از عادات مخرب و اثرات سوء آنها بر سلامتی جسم و روان را بررسی کرده و با آگاهی یافتن از جنبههای مختلف این عادتهای آسیبزا، تلاش برای کمرنگ شدن و حذفشان را در خود ایجاد کنیم.
نیاز به رشد و تعالی یک عادت سالم است. مهم است که هنگام تلاش برای رسیدن به یک هدف مهم، بهترین عملکرد خود را به نمایش بگذارید. نشان دادن نهایت تلاش و پشتکار و در نهایت عملکردی عالی میتواند شانس موفقیت را افزایش دهد، اما نیاز به کامل بودن در همه زمانها میتواند انگیزهی شما را تضعیف کند.
روانشناسان کمالگرایی را مثبت یا منفی توصیف میکنند. کمالگرایی مثبت به شما کمک میکند تا بهترین خود باشید و هرگز به چیزی پایینتر از سطح توانایی و قابلیتهای خود رضایت ندهید. عادات کمالگرایی مثبت شامل تعیین اهداف واقع بینانه، کنار گذاشتن شکستها، دیدن اشتباهات به عنوان فرصتهایی برای رشد، کنترل میزان اضطراب و استرس در محدوده سالم و لذت بردن از فرآیند و همچنین نتیجه است. عادات کمالگرایی منفی شامل تعیین استانداردهای فراتر از دسترس شما، نارضایتی از چیزی کمتر از حد کمال، فکر به شکست یا عدم تایید و در نظر گرفتن اشتباهات خود به عنوان شاهدی بر بیکفایتی است.
احساس پشیمانی از یک کار اشتباه معمولاً مانع از ارتکاب مجدد آن میشود. اما عادت به احساس گناه اغلب از دوران کودکی شروع میشود، زمانی که از ترس اینکه خانوادهتان دیگر به شما افتخار نکنند به روش خاصی رفتار کنید. با بزرگتر شدن، ممکن است این احساس شرم و عذاب وجدان نیز بزرگتر و عمیقتر شود. برای مثال، ممکن است از اینکه خانواده خود را ترک کرده و به سر کار بروید، احساس گناه کنید و … . اگر عذاب وجدان خود را کنترل نکنید، ممکن است خود را در یک حالت گناه دائمی بیابید که شما را از توجه کامل به هر وظیفهای باز می دارد. عادات احساس گناه شامل بزرگنمایی مشکلات میشود، همچنین خود را مسئول مشکلاتی میدانید که به شما ربطی ندارد و خود را به عنوان یک فرد گناهکار در نظر گرفته که هیچوقت نمیتواند خود را ببخشد.
همه انسانها گاهی اوقات افکار منفی دارند و احساس شکست گاه به گاه، معمولاً مشکلی برای سلامت روان ایجاد نمی کند. با این حال، پرورش این افکار منفی میتواند سبب شکلگیری یک طرز فکر شکست شود که در توانایی شما برای رسیدن به موفقیت اختلال ایجاد کند. افکار منفیای که میگویند زندگی شما تیره و بدون امید یا بیمعنی است. متاسفانه این افكار مستمر شكست، به عادت تبديل میشوند. افکار و احساسات شکست آسیبهای وحشتناکی به سلامت روان وارد میکند و منجر به اضطراب و افسردگی میشود. افکار منفی شما را از تعیین اهداف منصرف میکند، ارزش استعدادهای طبیعی شما را کاهش میدهد و گامهای اشتباه شما را بیش از حد بزرگ جلوه میدهد. عادات یک طرز فکر شکست شامل گوش دادن به صدای درونی است که میگوید نمیتوانید موفق شوید، به جلو روید و به رویاهای خود دست یابید.
استفاده از گوشی هوشمند یک فعالیت مفید است. تنوع بیپایانی از اپلیکیشنها، سیستمهای پیامرسان و وبسایتها باعث ایجاد انواع دسترسیها و انجام شدن آسانتر فعالیتها میشود. با این حال، استفاده همیشگی از تلفن همراه باعث میشود که دائماً دستگاه تلفن خود را چک کنید. برخی از متخصصان سلامت روان نگران هستند که استفاده بیش از حد از گوشی هوشمند میتواند نوعی اعتیاد را ایجاد کند که کاربران بهطور اجباری و وسواسگونه اعلانها و بهروزرسانیها را بررسی کنند.
بر اساس تحقیقات اخیر منتشر شده، استفاده بیش از حد از تلفن هوشمند میتواند علائم افسردگی، اضطراب، استرس مزمن و یا اعتماد به نفس پایین را سبب شود. فقدان خبرهای خوب و مثبت در کانالهای خبری و جریان مداوم پوشش خبری ناراحتکننده در رسانههای اجتماعی میتواند اثرات منفی استفاده بیش از حد از گوشیهای هوشمند را تشدید کند.
اگر شما افسار افکار خود را نداشته باشید، آنها کنترل شما را در دست میگیرند. بنابراین به جای سرکوب افکار منفی، راه حل بهتر این است که هر شب تمام افکار و احساسات خود را پیش از خواب، یادداشت کنید. هر زمان که احساس کردید افکار اضطرابی و یا ناامیدکننده به سراغتان آمده است، لحظاتی را به نوتبرداری احساسات و افکار خود اختصاص دهید تا بتوانید اجزای آنها را به طور کامل درک کنید و از تاثیر منفیشان بر رفتار و عملکرد خود جلوگیری به عمل آورید.
یکی از بزرگترین اشتباهاتی که افراد به بهانه مشغلهی روزانه خود از آن سرباز میزنند، ورزش نکردن است. سبک زندگی کم تحرک برای سلامت جسمانی و همینطور سلامت روان شما مضر است. ورزش منظم با ترشح اندورفین، سرکوب مواد شیمیایی در بدن که سبب تشدید افسردگی میشود و افزایش دمای بدن برای ایجاد یک اثر آرام بخش، در جهت کاهش افکار اضطرابی، بسیار مفید است.. ورزش منظم همچنین میتواند به شما اعتماد به نفس بدهد، ذهن شما را از نگرانی منحرف کند، تعاملات اجتماعی را بهبود بخشد و کمک کند تا با استرسهای زندگی به روشی سالم کنار بیایید.
چه یک جلسه کاری بد که صبح اتفاق افتاده باشد، چه موقعیت غمانگیزی که در دوران کودکی شما رخ داده است و … نشخوار مداوم در مورد این رویدادهای استرسزا آنها را تغییر نمیدهد و فقط منجر به افزایش افکار منفی میشود. به جای گرفتار شدن در مارپیچ نزولی افکار سمی، سعی کنید راهحلهایی برای مشکل یا راههای جایگزین برای واکنش به موقعیتها پیدا کنید. نکته اصلی این است که شما باید گذشته را در گذشته رها کنید. فکر کردن زیاد در مورد آن چیزی را تغییر نمیدهد.
اگر عادت به استفاده از غذاهای ناسالم داشته باشید، چه از نظر جسمی و چه از نظر عاطفی احساس بدی خواهید داشت. از کربوهیدراتهای ساده، قندهای تصفیه شده و غذاهای فرآوری شده دوری کنید. از میوهها و سبزیجات تازه، غلات کامل و گوشت بدون چربی استفاده کنید. مصرف بیش از حد کافئین میتواند باعث مشکلات جسمی مانند تپش قلب، سرگیجه و اضطراب شود. عادات روزانه شما در مورد زمان و نحوه غذا خوردن نیز تأثیر زیادی بر سلامت جسمی و روانی شما خواهد داشت. وعدههای غذایی را حذف نکنید و بالعکس پرخوری نیز نداشته باشید.
وقتی صحبت از سلامت روان به میان میآید، عادات و الگوهای فکری مطرح شده، میتوانند بدترین دشمن شما باشند. ترک عادتهای مخرب و جایگزینی آنها با عادات سالم، زمان زیادی میطلبد، اما با تمرین و اراده میتوانید عادات جدیدی را بیاموزید که سلامت روان شما را بهبود میبخشد. اگر در جایی از این مسیر احساس کردید که به کمک و راهنمایی فردی دیگر نیازمند هستید، حتما از توصیهها و نکات یک متخصص و مشاور استفاده کنید.