طرح مشاوره شاهین

| ظرفیت محدود!

معرفی رشته علوم آزمایشگاهی

خواندن این مطلب
7 دقیقه

زمان میبرد!

علوم آزمایشگاهی جزء رشته­‌های پیراپزشکی در رشته‌ی تجربی و نسبتاً رشته‌ی پُرطرفدار این روزهاست.

ولی ممکن است همه‌­ی افراد درک درستی از این رشته نداشته باشند.

ما در این مقاله به شما کمک می­‌کنیم تا با این رشته و جزئیات آن بیشتر آشنا شوید.

پزشکان برای فهمیدن بیماری‌‎­ها نیاز به نتایج یک‌سری آزمایش دارند که این آزمایش‌­ها در آزمایشگاه‌­ها و توسط بچه­‌های علوم آزمایشگاهی گرفته می­‌شود.

این رشته از لحاظ جایگاه شغلی خیلی مهم و حیاتی است چون تقریباً تشخیص ۷۰ تا ۸۰ درصد از بیماری‌­ها بستگی به بچه‌­های علوم آزمایشگاهی دارد.

پس به‌طور کلی وظیفه‌ی یک فارغ‌­التحصیل علوم آزمایشگاهی گرفتن نمونه از افراد، بررسی آزمایش و نتیجه­‌گیری است.

این رشته در بین رشته‌­های پیراپزشکی شباهت بیشتری از نظر واحدهای درسی با رشته‌ی پزشکی دارد.

در این مقاله می‌خوانیم:

بازار کار و موقعیت شغلی رشته‌ی علوم آزمایشگاهی

بعد از فارغ‌­التحصیلی می‌­توانید در بیمارستان‌­ها، آزمایشگاه‌­ها، مراکز درمانی، آزمایشگاه‌های بالینی بیمارستان­‌های دولتی و خصوصی، آزمایشگاه‌های مراکز بهداشتی درمانی، آزمایشگاه‌های تشخیص طبی خصوصی و غیرخصوصی، انستیتوها و مراکز تحقیقاتی و آموزشی، کارخانه‌های تولید وسایل و مواد آزمایشگاهی، شرکت‌­های پخش فراورده‌های بیولوژیکی و آزمایشگاهی، پزشکی قانونی و سازمان انتقال خون مشغول به کار شوید.

دروس مرتبط با دبیرستان رشته علوم آزمایشگاهی

اگر بخواهیم دروسی را که از دبیرستان به این رشته مربوط است نام ببریم، می‌­توانیم به شیمی و زیست اشاره کنیم.

چارت درسی دانشگاهی رشته علوم آزمایشگاهی

چارت درسی دانشگاه­‌ها معمولاً مشترک است. با‌این‌حال، ممکن است در بعضی واحدهای دانشگاهی تفاوت جزئی وجود داشته باشد. حال این تفاوت می­‌تواند فقط در اسم، و محتوای درس یکسان باشد.

چارت درسی علوم آزمایشگاهی که برایتان آوردیم، برگرفته از چارت درسی این رشته در دانشگاه علوم پزشکی اردبیل و به شرح زیر است:

شیمی عمومیآزمایشگاه شیمی عمومیمقدمات آزمایشگاهآناتومی
روان‌شناسی عمومیبهداشت عمومی و اپیدمیولوژیکامپیوترایمنی و ترافیک
بیوشیمی عمومیآزمایشگاه بیوشیمی عمومیبافت¬شناسیآزمایشگاه بافت‌شناسی
فیزیولوژیآزمایشگاه فیزیولوژیزیست‌شناسی سلولی مولکولیآمار حیاتی و روش تحقیق
فیزیکبیوشیمی پزشکی ۱ و ۲آزمایشگاه بیوشیمی پزشکیمیکروب‌شناسی عمومی
آزمایشگاه میکروب‌شناسی عمومیانگل¬شناسی ۱ و ۲آزمایشگاه انگل‌شناسی ۱ و ۲خون¬شناسی ۱ و ۲
کارآموزی ۱ایمنی‌شناسی پزشکی ۱ و ۲آزمایشگاه ایمنی‌شناسی پزشکی ۱ و ۲آسیب‌شناسی عمومی
داروشناسی و سم‌شناسیآزمایشگاه داروشناسی و سم‌شناسیاصول فني و نگهداری تجهيزات آزمايشگاهيايمنوهماتولوژی و انتقال خون
آزمایشگاه ايمنوهماتولوژی و انتقال خونهورمون‌شناسیقارچ‌شناسی پزشکیآزمایشگاه قارچ‌شناسی پزشکی
ژنتیک پزشکیباکتری‌شناسی پزشکیتکنیک‌های مولکولی و پیشرفت آزمایشگاهیمتون انگليسي و ترمينولوژی علوم آزمايشگاهي
فوریت¬های پزشکیاصول ايمني و حفاظت در آزمايشگاهاصول مديريت و قوانين آزمايشگاهآشنایي با بيماري‌های داخلي
تضمين كيفيت در آزمايشگاهسمینارکارآموزی ۲کارورزی در عرصه

مدت تحصیل رشته‌ی علوم آزمایشگاهی

مدت تحصیل در این رشته ۴ سال، معادل ۸ ترم درسی است.

نقاط قوت رشته‌ی علوم آزمایشگاهی

اگر به این رشته علاقه­ مند باشید، کارکردن در تمامی بخش‌­ها برایتان جذاب است، زیرا این رشته بسیار گسترده­ است و باعث می‌­شود شما اطلاعات علمی بالایی به­ دست آورید.

بازار کار در این رشته بسیار خوب است و تقریباً می‌­توان گفت بچه­‌های این رشته اکثراً به‌راحتی مشغول به کار می­‌شوند.

در این رشته برخلاف بیشتر رشته‌­های پزشکی و پیراپزشکی با بیمار خیلی ارتباط مستقیم ندارید، پس اگر ارتباط‌ گرفتن با بیمار برایتان سخت باشد، این نکتۀ مثبتی به حساب می‌آید و در آخر شما می‌توانید آزمایشگاه خودتان را (بنا به شرایطی که در قسمت نقاط ضعف گفته می‌­شود) تأسیس کنید.

نقاط ضعف رشته‌ی علوم آزمایشگاهی

نسبت به‌ سختی کار، حقوق دریافتی پایین است. گفتیم می­‌توانید آزمایشگاه خودتان را تأسیس کنید، اما این امر شرایط سختی دارد.

یک فارغ­‌التحصیل علوم آزمایشگاهی نمی‌­تواند به‌تنهایی آزمایشگاه تأسیس کند؛ یعنی چه؟ شما باید به‌صورت ۴ تا تک‌رشته در کنار هم آزمایشگاه بزنید؛ مثل: یک هماتولوژیست + یک ویروس‌شناس + یک انگل‌شناس + یک بیوشیمیست. این رشته ممکن است برای شما خطراتی نیز داشته باشد.

مثلاً هنگام شروع ویروس کرونا اولین گروهی که در معرض خطر قرار می­‌گرفتند، بچه­‌های علوم آزمایشگاهی بودند یا خطر نیدل استیک‌شدن همیشه وجود دارد (یعنی ورود سرنگ آلوده به دست و بدن فرد کارشناس و ابتلا به بیماری­‌های خطرناک مثل HIV و…).

ادامه تحصیل در رشته‌ی علوم آزمایشگاهی

این رشته را می­‌توانید تا مقاطع کارشناسی‌ارشد و دکتری ادامه دهید.

گرایش‌­های علوم آزمایشگاهی در کارشناسی‌ارشد و دکتری

براساس دفترچه‌ی انتخاب‌رشته‌ی سال ۱۴۰۲، علوم آزمایشگاهی ۱۰ گرایش در کارشناسی‌ارشد دارد که عبارت‌اند از: تکنولوژی گردش خون، خون­ شناسی آزمایشگاهی و بانک خون، ایمنی‌شناسی، بیوتکنولوژی پزشکی، ژنتیک پزشکی، بیوشیمی پزشکی، ویروس‌ شناسی، باکتری‌ شناسی، قارچ‌ شناسی و انگل‌ شناسی.

و ۱۰ گرایش در دکتری که عبارت‌اند از: تکنولوژی گردش خون، خون­ شناسی آزمایشگاهی و بانک خون، ایمنی ­شناسی، بیوتکنولوژی پزشکی، ژنتیک پزشکی، بیوشیمی پزشکی، ویروس‌ شناسی، باکتری‌شناسی، قارچ‌ شناسی و انگل ­شناسی.

پ.ن: می­‌توانید در گرایش‌­های مرتبط دیگر هم شرکت کنید.

طرح اجباری رشته‌ی علوم آزمایشگاهی

این رشته‌ دارای طرح دوساله‌ی اجباری است؛ پس باید بعد از فارغ‌­التحصیلی به مدت دو سال (بسته به نیاز شهرها) طرح خودتان را بگذرانید.

توانایی­‌های لازم برای رشته‌ی علوم آزمایشگاهی

اول از همه مانند هر رشته‌ی دیگری نباید از خون بترسید و صبور باشید، چون ممکن است یک فرد از آمپول بترسد، پس شما باید با صبر و حوصله با او رفتار کنید. ممکن است در طول طرح یا کارورزی مجبور باشید نمونه ادرار یا مدفوع بگیرید، پس نباید نسبت به این مسئله حساسیت داشته باشید؛ البته در بخش استخدام رسمی شما خیلی کم با این بخش سر و کار دارید و این کار بیشتر به عهده‌ی میکروبیولوژیست‌ها است.

همچنین باید بتوانید خط قشنگ دکترها را بخوانید! نداشتن حساسیت به مواد شیمیایی و آزمایشگاهی نیز بسیار مهم است.

وضعیت اپلای برای رشته‌ی علوم آزمایشگاهی

وضعیت پذیرش در این رشته، متوسط رو به بالاست.

البته قوی‌بودن زبان انگلیسی یا زبان کشور مقصد بسیار مهم است و بالابودن نمره‌ی زبان در آزمون­‌های معتبر شرط اصلی این روند است.

تیپ‌های شخصیتی مناسب برای رشته علوم آزمایشگاهی

طبق آزمون MBTI  و شخصیت­‌شناسی این آزمون، ۱ تیپ شخصیت مناسب این رشته است:

ISTJ (بازپرس):

از جمله ویژگی­‌های این شخصیت: درونگرا، حسی، فکری، داوری‌کننده، وظیفه‌شناس، مسئولیت‌پذیر، متمرکز، حواس‌جمع، دقیق، منطقی، بدون انعطاف، نکته‌بین و تجربه­ گرا است.

چالش‌­های این رشته از زبان دانشجویان

  • من در ابتدا که می­‌خواستم وارد این رشته شوم، فکر می­‌کردم ممکن است در آزمایشگاه با نمونه استول (مدفوع) یا ادرار سر و کار داشته باشم، اما بعداً متوجه شدم نمونه ­های مدفوع و ادرار در اکثر مواقع برای بخش میکروب هست، و اکثراً فارغ ­التحصیلان رشته‌ی میکروبیولوژی در بخش میکروب کار می­‌کنند و علوم آزمایشگاهی معمولاً با این بخش کاری ندارد.
 
  • ترم اول، یک درسی به اسم بیوشیمی عمومی داریم، و چون هیچ پیش ­زمینه‌­ای در دبیرستان نداشتیم برای من خیلی سخت بود.
 
  • بعضی دروس مثل میکروب و باکتری داریم که فرّار هستند و دائماً باید مرور می­‌شدند.

حرف آخر

این رشته مثل سایر رشته‌­ها کارورزی دارد، اما بهتر است علاوه‌بر کارورزی­‌های دانشگاه، در صورت امکان خودتان هم به سایر مراکز مراجعه کنید و مشغول به کار شوید.

همچنین گذراندن دوره­‌ها به شما کمک خیلی زیادی می­‌کند تا وقتی وارد بازار کار شدید، اطلاعات بیشتری داشته باشید.

نظرات کاربران



دیدگاهتان را بنویسید

مطالب مرتبط