رشتهی مهندسی بهداشت محیط جزء رشته های تجربی است. متأسفانه اطلاعات عموم مردم نسبت به این رشته کامل نیست.
ما در این مقاله سعی میکنیم تا این رشته را از زوایای مختلف بررسی کنیم.
مهندسی بهداشت محیط به حل مشکلات زیستمحیطی، که اثرات منفی بر سلامت عمومی دارد، مربوط است؛ این مسائل زیستمحیطی میتواند عواملی مانند زباله، آب، هوا و فاضلاب باشد.
متخصصان مهندسی بهداشت به تحقیقات، مطالعات و گزارشها میپردازند تا نسبت به ایجاد پروتکلهای نظارتی، به حل مشکلات بهداشتی کمک کنند.
از دیگر کارهایی که متخصص مهندسی بهداشت محیط انجام میدهد این است که مشکلات زیست محیطی را شناسایی کرده و از بروز موارد جدید جلوگیری میکند.
یک مهندس بهداشت محیط میتواند به شناسایی مشکلات مربوط به بهداشت مواد غذایی، دفع زبالهها، بهداشت آب آشامیدنی، بهداشت اماکن عمومی مانند بیمارستانها، مدارس، بهداشت هوا، مبارزه با حشرات و ناقلین بیماریها بپردازد و نسبت به رفع آنها اقدام کند.
از دیگر اقدامات این رشته میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
کسب اطلاعات لازم در مورد انواع مواد دارویی و غذایی غیرمجازِ اعلامشده از سوی سازمانهای بینالمللی، نظارت بر روند ساخت مواد از نظر فرمول ترکیب و بهداشتیبودن محصول و حذف مواد اولیهی غیرمجاز، هماهنگی و اقدام برای تشکیل کمیتهی بهداشت و کنترل عفونت بیمارستانها، شرکت فعال در آنها و پیگیری مصوبات، بررسی و نظارت بهداشتی بر کلیهی مراحل جمعآوری، تفکیک، انتقال، نگهداری موقت و دفع زبالههای بیمارستانی.
بعد از فارغ التحصیلی میتوانید در وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، شهرداریها، آزمایشگاهها، کارخانهها، بیمارستانها، سازمان آب و فاضلاب، شرکتهای خصوصی طراحی تصفیهخانهی آب و فاضلاب و سازمان حفظ محیط زیست مشغول به کار شوید.
اگر بخواهیم دروسی را که از دبیرستان به این رشته مربوط است نام ببریم، میتوانیم به ریاضی، شیمی و فیزیک اشاره کنیم.
چارت درسی دانشگاهها معمولاً مشترک است.
بااینحال، ممکن است در بعضی واحدهای دانشگاهی تفاوت جزئی وجود داشته باشد.
حال این تفاوت میتواند فقط در اسم، و محتوای درس یکسان باشد.
چارت درسی رشتهی مهندسی بهداشت محیط که برایتان آوردیم، برگرفته از چارت درسی این رشته در دانشگاه آزاد واحد پزشکی و به شرح زیر است:
ریاضی عمومی | فیزیک عمومی | شیمی عمومی | میکروبشناسی عمومی |
آموزش بهداشت و ارتقای سلامت | کامپیوتر و کاربرد آن | اصول اپیدومیولوژی | مکانیک سیالات |
بهداشت مسکن و اماکن عمومی | شیمی محیط | میکروبشناسی محیط | معادلات دیفرانسیل |
نقشهبرداری و نقشهکشی | کاربرد گندزداها و پاککنندهها در بهداشت محيط | آمار زیستی | هيدرولوژی آبهای سطحي و زيرزميني |
اصول مديريت خدمات بهداشتي | اصول ترموديناميك و انتقال حرارت | کارگاه تأسيسات شهری (موتور تلمبهها و لولهکشي آب و فاضلاب) | بهداشت محيط بيمارستان و کنترل عفونت |
سيستمهای اطلاعرساني پزشکي | آزمايشگاه هيدروليك | کنترل بهداشتي اماکن تهيه، توزيع و نگهداری مواد غذايي | فرايندها و عمليات در بهداشت محيط |
کليات پسماند | استاتيك و مقاومت مصالح | جمعآوری فاضلاب و آبهای سطحي | بهداشت مدارس و آموزشگاهها |
انتقال و توزيع آب | زبان تخصصي بهداشت محيط | اصول روش تحقیق | تصفيهی آب |
مديريت بهداشت محيط برای مبارزه با ناقلين | تصفيهی فاضلاب | بهداشت حرفهای و ايمني | مديريت کيفيت آب (علل، اثرات و کنترل) |
حقوق و قوانين بهداشت محيط و محيطزيست (ملّي و بينالمللي) | بهداشت پرتوها و حفاظت | مديريت بهداشت محيط در شرايط اضطراری | اقتصاد مهندسي |
کارآموزی در عرصه |
مدت زمان تحصیل در این رشته ۴ سال، معادل ۸ ترم درسی است.
این رشته نسبتاً جدید است و بازار کار خوبی دارد. اکثراً ساعت کار ثابتی دارد و این باعث میشود بتوانید برنامهریزی بهتری برای روزتان داشته باشید.
این رشته تقریباً ناشناخته است.
این رشته را میتوانید تا مقاطع کارشناسیارشد و دکتری ادامه دهید.
براساس دفترچهی انتخابرشتهی سال ۱۴۰۲، رشتهی مهندسی بهداشت محیط شامل ۲ گرایش در کارشناسیارشد میشود که عبارتاند از:
بهداشت محیط ـ بهداشت پرتوها، بهداشت محیطـ سمشناسی محیط.
و ۱ گرایش در دکتری که عبارت است از: مهندسی بهداشت محیط.
پ.ن.: میتوانید در گرایش های مرتبط دیگر هم شرکت کنید.
در درجه ی اول، هر رشتهای به علاقهی شما نیاز دارد.
اگر علاقه نباشد شما نمیتوانید ادامه دهید یا حداقل نمیتوانید حال خوبی در کارتان داشته باشید.
بعد از علاقه، قویبودن در دو درس فیزیک و ریاضی کمک زیادی به شما میکند.
اوضاع اپلای در این رشته متوسط رو به بالاست و دانشگاه های زیادی پذیرش میگیرند.
البته زبان انگلیسی قوی و بالابودن نمرهی آزمونهای معتبر روند این کار را راحتتر میکند.
از جمله ویژگیهای این شخصیت: درونگرا، حسی، فکری، داوریکننده، وظیفهشناس، مسئولیتپذیر، متمرکز، حواسجمع، دقیق، منطقی، بدون انعطاف، نکتهبین و تجربهگراست.
این رشته همانطور که گفته شد، خیلی شناختهشده نیست.
پس نیاز دارید برای ورود به بازار کار اول از دانشگاه خوبی فارغالتحصیل شده و بعد از آن کارآموزی رفته تا سابقهی کار داشته باشید. اینکه شما تا چه حد با کار آشنا هستید برای سازمانها بسیار مهم است.