زندگی همهی ما آدمها پر از تصمیمات کوچک و بزرگ است. پر از دوراهیهایی است که باید یکی را بر دیگری ترجیح داده و فرصتها و هزینههای آن را نیز متحمل شویم. در واقع آنچه که مسیر زندگی ما را مشخص میسازد و به آن معنا میبخشد، انتخابها و تصمیمگیریهای ما در هر یک از موقعیتهای زندگی بر حسب عوامل مختلف و یا همان “ارزش های شخصی” میباشد.
یکی از عوامل مهم در نحوهی تصمیمگیری و سنجش مسیرهای مختلف، ارزش های فردی ما میباشد. کشف این ارزشها نیاز به دروننگری، تعمق و خودآگاهی داشته و ممکن است زمانبر باشد، اما نتیجهی آن بهطور مستقیم بر عزت نفس و نحوهی انتخابهای ما اثرگذار است.
در واقع این ارزش های شخصی است که به ما یادآوری میکند که چه کسی هستیم؟ میخواهیم در آینده چگونه عمل کنیم و اهدافمان چیست؟
ارزش های شخصی هر انسانی را میتوان به عنوان اصول راهنما یا دستورالعمل در زندگی به حساب آورد.
این اصول مشخص کنندهی رفتارهای مطلوب و نامطلوب هر فردی در زندگی میباشد.
مجموعهای از ایدهها و باورهایی بوده که نگرش کلی فرد را راجع به هر موقعیتی تعیین کرده و بر نحوهی تعیین اهداف و مسیر آیندهی او اثرگذارند.
اگرچه که این ارزش های فردی و اصول شخصی قابل بازنگری بوده و میتوانند در طول زندگی دستخوش تغییر شوند، اما آگاهی و بینش نسبت به آنها در جهت روشنتر شدن مسیر شغلی، خانوادگی، شخصی و … فرد بسیار حائز اهمیت است.
در واقع این ارزش های شخصی هستند که به زندکی ما عمق و معنا بخشیده و به ما امکان میدهد در برابر دشواریها استقامت بورزیم.
بهطور مثال فردی که ارتباط با خانواده و گذران وقت با آنها برایش یک ارزش به حساب میآید، سعی میکند تایم خود را به گونهای برنامهریزی کند تا بتواند وقت مشخصی را نیز به بودن در کنار اعضای خانوادهاش اختصاص دهد. این فرد در راستای ارزش خود حتی ممکن است به فکر تغییر شغل و سبک کردن تایم کاریاش نیز بیوفتد تا بتواند اصول ارزشی خود را تحقق ببخشد.
_ ایجاد احساس اعتماد به نفس بیشتر
_ امکان برقراری روابط با شفافیت و قاطعیت بیشتر بر مدار ارزش ها
_ دوری از اهمالکاری و تعلل ورزیدن در کارها بدلیل مشخص بودن اهداف و برنامههای آینده طبق ارزشها
_ جلوگیری از نگرانیهای بیهوده و افکار اضطرابی
_ فراهم شدن زمینه برای احساس شادی و نشاط بیشتر در زندگی
_ پایبندی هر چه بیشتر به اهداف خود
در ادامه میخواهیم بررسی کنیم که چگونه میتوان ارزش های شخصی و اصول فردی خود را به درستی تشخیص دهیم..
با مراجعه به لیست ارزشها شما با شمار بسیاری از آنها نظیر امنیت مالی، رحم و شفقت، دلسوزی، سلامتی و تناسب اندام، دستاورد و موفقیت، خلاقیت، وفاداری، زیبایی، شجاعت، حق شناسی، عشق، ارتباط/روابط، یادگیری، رهبری، بقا، حفظ خود، امنیت، خانواده،کار، موفقیت، آزادی و دهها ارزش دیگر روبرو شده که میتوانید مطابق با ترجیحات و انتخابهای خود، ارزشهای مورد نظر خود را مورد بررسی و گزینش قرار دهید.
یکی از راهکارهایی که در شناسایی ارزشهای شخصی مفید است، این است که ارزشهایمان را با فکر کردن به الگوها و قهرمانهای زندگی و منش و شخصیت آنها توصیف کنیم. در قدم اول ابتدا به نام افراد برجستهای که در ذهن و قلب ما جایگاه ویژهای دارند و همواره بر انتخابهای ما اثرگذار بودهاند فکر میکنیم و بعد ارزشهایی که آنها را متمایز کرده است را تشخیص داده و برای خود برمیگزینیم. ممکن است در لیست ما نام دوست صمیمیمان به دلیل مهربانی بیش از حدش، نام مادرمان به دلیل فداکاریهای بی بدیلش، اسم رئیسمان به دلیل توانایی همدلی و مدیریت فوقالعادهاش و … به چشم بخورد که تمامی اینها میتواند ارزشهای مورد تایید خود ما نیز قلمداد شود.
به مدت یک هفته تمامی رفتارهای خود را زیر نظر گرفته و جزئیات تصمیمها و انتخابهای خود را مورد بررسی قرار دهید. آیا انتخابهایی که در طول یک هفتهی اخیر انجام دادهاید، ارزشهای مورد قبولتان در زندگی را منعکس میکند یا خیر. اگر نه، الگوی ارزشی شما در این یک هفته به چه شکل بوده است؟ چه ارزشهایی نیاز به تغییر و بازبینی مجدد دارند و کدام یک را میخواهید از لیست خود حذف کنید؟
به شیرینترین و غمناکترین لحظات و روزهای خود فکر کنید. چه چیزهایی بودهاند که به شدت شما را آشفته ساخته و چه چیزهایی هستند که به شما انرژی بخشیده، اشتیاق و انگیزه را در درونتان بیدار کرده و موجب شعف و شادی شما شده است؟ فهرستی از این موارد میتواند به خوبی منعکسکنندهی ارزشها و اصول مورد تایید شما در زندگی باشد.
در واقع به همان اندازه که ارزش های شخصی، فردی و درونی هستند، گاهی اوقات نیاز به دیدگاه بیرونی شخص دیگری است تا به ما در درک ارزشها و اصول مورد قبول خود، کمک کند. این بدان معناست که به سادگی از افراد نزدیک در زندگیتان که شما را به خوبی میشناسند، راجع به ارزشهای خود پرس و جو کنید. گاهی اطرافیان مواردی را در رفتار و گفتار ما مورد توجه قرار میدهند که شاید از دید خود ما دور مانده باشد و در شناخت کاملتری از خود به کمکمان بیاید.