کار بهداشت عمومی پیشگیری از بیماریهاست و به آن مراقب سلامت یا پزشکی پیشگیری هم گفته میشود. این رشته شامل چهار حوزه است: آموزش، پژوهش، مراقبت، اجرایی.
این کار یعنی چه؟ در مراکز بهداشت به شما آموزش داده میشود چه کارهایی انجام دهید تا از بیماری جلوگیری کنید.
کار بهداشت عمومی به هیچ عنوان درمان نیست و حق تشخیص و تجویز دارو را نیز ندارد، مثلا اگر کسی بیماری ساده قلبی داشته باشد، به او توصیه میکنند با ورزش کردن و رژیم غذایی آن را کنترل کند، ولی به هیچوجه نمی‌توانند دارو تجویز کنند و در صورت نیاز باید بیمار را به پزشک متخصص ارجا دهند. علاوه بر اینها میتوانید در مراکز بهداشت و مدارس پایش انجام دهید.
پایش چیست؟ به اندازه‌گیری قد، وزن، فشار خون و … فرد گفته میشود.
به جز پایش میتوانید در مراکز به عنوان کارشناس بیماری‌ها مشغول به کار شوید و نمونه‌گیری کنید، (یعنی از مراجعین تست سریع بگیرید) مثل تست کرونا که بعد از نمونه گرفتن از شما، سریع جواب آزمایش را تحویل می‌دادند.
بعد از نمونه‌گیری در یک بخش دیگر میتوانید گزارش‌دهی کنید؛ یعنی اطلاعاتی که در طول روز به دست آمده را جمع‌بندی و به مقامات بالا گزارش دهید. مثل تعداد مبتلایان به بیماری کرونا که روزانه اعلام میشد.
کارهای دیگری که توسط این رشته انجام میشود، تزریق واکسن است؛ مثل واکسن‌هایی که در دوران کرونا زدیم. (البته خیلی‌ها ترسیدن آهنربایی یا زامبی شن و نزدن!)
بعد از فارغ التحصیلی میتوانید در بیمارستان‌ها، مراکز بهداشت و پایگاه‌های درمانی به عنوان کارشناس بهداشت به انجام فعالیت‌هایی مانند واکسیناسیون و پیشگیری از بیماری‌ها، پایش کودکان در هر مقطع رشدی ارائه‌ی راهکارهای درمانی در صورت لزوم، پایش زنان باردار و تجویز دارو و مکمل و آزمایش‌های مربوطه بپردازید.
همچنین میتوانید به عنوان مربی بهداشت در مدارس مشغول به فعالیت شوید.
اگر بخواهیم دروسی که از دبیرستان به این رشته مربوط است را نام ببریم، میتوانیم به زیستشناسی و زبان انگلیسی اشاره کنیم.
چارت درسی دانشگاه‌ها معمولا مشترک است. با این حال ممکن است در بعضی واحدهای دانشگاهی تفاوت جزئی وجود داشته باشد.
حال این تفاوت میتواند فقط در اسم باشد و محتوای درس یکسان باشد.
چارت درسی بهداشت عمومی که برایتان آوردیم، برگرفته از چارت درسی رشته بهداشت عمومی دانشگاه شهید بهشتی، و به شرح زیر است:
بیوفیزیک | بیوشیمی | تشریح و فیزیولوژی | اصول و مبانی جامعه شناسی |
آمار حیاتی ۱و۲ | اصول و کلیات اپیدمیولوژی | اکولوژی انسانی و بهداشت بینالملل | توانبخشی و رفاه اجتماعی |
کلیات پزشکی و بهداشت | اصول تغذیه | فارماکولوژی | مصون سازی فعال و انفعالی |
اصول و کلیات خدمات بهداشتی | میکروب شناسی ۱و۲ | روان شناسی و بهداشت روان | بهداشت دهان و دندان |
اقتصاد بهداشت | بهداشت دانش آموزان و مدارس | کاربرد کامپیوتر در تجزیه و تحلیل داده های بهداشتی | نظام های سلامتی در ایران و جهان |
بهداشت سالمندان | مدیریت و نظارت در مراکز درمانی | تکنولوژی آموزشی | اپیدمیولوژی بیماریهای شایع در ایران |
حشره شناسی | بیماریهای شایع در کودکان و طرق پیشگیری از آن | بهداشت محیط ۱و۲و۳ | بهداشت حرفه‌ای |
اصول مدیریت در خدمات بهداشتی | بهداشت روانی و اعتیاد | تغذیه کاربردی | بهداشت مادران و کودکان |
بهداشت باروری | اصول برنامه ریزی بهداشتی | آموزش بهداشت و ارتباطات | بیماریهای ارثی و مشاوره ژنتیکی |
روش تحقیق | بهداشت مواد غذایی | زبان تخصصی | کارآموزی در عرصه |
مدت تحصیل در رشته بهداشت عمومی ۴ سال، معادل ۸ ترم درسی است.
این رشته شیفت شب ندارد و شما مثل یک کارمند از ساعت ۷ صبح تا ۱۴ (یا ۱۶) مشغول به کار هستید.
البته این برای شخصیت هایی نکته مثبت محسوب میشود که کار اداری را دوست دارند.
از نقاط قوت دیگر این رشته این است که با خون سروکار ندارید.
همچنین این رشته فشار کاری بالایی ندارد.
ممکن است این رشته برای پسرها به خاطر جامعه هدف آن که بیشتر شامل خانم‌ها و کودکان است، جذابیتی نداشته باشد.
رشته بهداشت عمومی را میتوانید تا مقاطع کارشناسی ارشد و دکتری ادامه دهید.
گرایشهای بهداشت عمومی در کارشناسی ارشد و دکتری
براساس دفترچه انتخاب رشته سال ۱۴۰۲، بهداشت عمومی شامل ۳ گرایش در کارشناسی ارشد: اقتصاد بهداشت، آموزش بهداشت و ارتقای سلامت، اپیدمیولوژی
و ۴ گرایش در دکتری: اقتصاد سلامت، آموزش بهداشت و ارتقا سلامت، آینده پژوهی سلامت و اپیدمیولوژی میباشد.
اول اینکه حتما باید زیست شناسی را دوست داشته باشید. بعد از آن به تحقیق و پژوهش علاقه مند باشید، چون قسمتی از این رشته مربوط به پژوهش میشود.
داشتن ارتباط اجتماعی بالا و قدرت بیان خوب در این رشته بسیار مهم است، چون دائما با مراجعین سروکار دارید و باید با آنها ارتباط برقرار کنید. اگر بخواهید در حوزه آموزش فعالیت کنید باید توان آموزش دادن را داشته باشید.
توانایی کار با کامپیوتر، نرم‌افزارها و سامانه‌ها مثل سامانه سیب بسیار مهم است.
اوضاع اپلای در این رشته متوسط رو به بالاست و دانشگاه های زیادی دانشجو میپذیرند. البته زبان انگلیسی قوی و بالا بودن نمره آزمونهای معتبر روند این پروسه را راحتتر میکند.
طبق آزمون MBTI و شخصیت‌شناسی این آزمون، ۱ تیپ شخصیت مناسب این رشته است:
ISTJ (بازپرس) از جمله ویژگی‌های این شخصیت: درونگرا، حسی، فکری، داوری‌کننده، وظیفه شناس، مسئولیت‌پذیر، متمرکز، حواس‌جمع، دقیق، منطقی، بدون انعطاف، نکته بین، تجربه‌گرا میباشد.
این رشته نسبتا جدید ولی ناشناخته است و میتواند آینده خیلی خوبی در ایران داشته باشد.
برای موفقیت بیشتر در دوران تحصیل علاوه بر کارآموزی‌های دانشگاه، در صورت امکان کارگاه‌های دیگر یا دوره‌های مختلف و مرتبط را شرکت کنید و فقط به دانشگاه اکتفا نکنید.
