رشته جغرافیا جزء رشتههای گروه علوم انسانی است. این رشته سطح کرهی زمین را از تمامی جنبههای سردی و گرمی، حاصلخیزی، سستی و سختی، شوری و شیرینی، خشکی و رطوبت و هزاران ویژگی دیگر بررسی میکند و برای رسیدن به اطلاعات درست و قراردادن این اطلاعات در اختیار دیگران نیاز به تحقیقات میدانی دارد.
جغرافیا مطالعهی مکانها و روابط بین افراد و محیط پیرامون آنهاست. جغرافیدانان خصوصیات فیزیکی سطح زمین و جوامع بشری را، که بر روی آن پراکنده است، بررسی میکنند و علاوهبراین، اثر فرهنگ انسانی بر محیط طبیعی و برعکس آن را مورد بررسی قرار میدهند.
جغرافیا تلاش میکند تا بفهمد که اجسام در کجا یافت میشوند، چرا آنجا هستند و چگونه با گذشت زمان توسعه و تغییر مییابند.
شما بعد از فارغالتحصیلی با توجه به گرایش منتخب خود، میتوانید در سازمان هواشناسی، وزارت نیرو، وزارت جهاد کشاورزی، سازمان حفاظت از محیطزیست، شهرداریها، ستاد حوادث غیر مترقبهی وزارت کشور و مراکز نظامی، وزارت جهاد کشاورزی، سازمان نقشهبرداری کشور، سازمان جغرافیای نیروهای مسلح و وزارتخانههای نیرو و معادن و یا بهعنوان محقق در سازمان برنامه و بودجه، بنیاد مسکن انقلاب اسلامی، بنیاد مستضعفان و جانبازان، سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح، سازمان محیط زیست، شهرداریها و وزارتخانههای آموزش و پرورش، مسکن و شهرسازی کشور، جهاد کشاورزی، معادن و فلزات، سازمان دفاع، نفت و در بخش بازاریابی کارخانههای کشور مشغول به کار شوید.
درس جغرافیا از دروس کاربردی در این رشته است.
چارت درسی دانشگاه ها معمولاً مشترک است. بااینحال، ممکن است در بعضی واحدهای دانشگاهی تفاوت جزئی وجود داشته باشد.
حال این تفاوت میتواند فقط در اسم، و محتوای درس یکسان باشد.
چارت درسی رشتهی جغرافیا که برایتان آوردیم، برگرفته از چارت درسی این رشته در دانشگاه تهران و به شرح زیر است:
فلسفهی علم جغرافیا | روش تحقیق در جغرافیا | ریاضیات ۱ و ۲ | آمار و احتمال ۱ و ۲ | زمین در فضا | ژئومورفولوژي |
آب و هواشناسی | هیدرولوژی | جغرافیای خاکها | جغرافیای تاریخی ایران | مخاطرات محیطی | جغرافیای جمعیت |
جغرافیای اقتصادی | جغرافیای سیاسی | جغرافیای فرهنگی | جغرافیای گردشگری | جغرافیای شهری | روشهای برنامهریزی منطقهای و آزمایش سرزمین |
نقشهخوانی | نقشهبرداری | جغرافیای زیستی | مبانی سنجش از دور | مبانی سیستم اطلاعات جغرافیایی GIS)) | مبانی برنامهنویسی کامپیوتر |
ژئومورفولوژی ایران ۱ و ۲ | آب و هوای ایران | جغرافیای جمعیت ایران | جغرافیای اقتصادی ایران | جغرافیای سیاسی ایران | جغرافیای شهری |
جغرافیای روستای ایران | محیطزیست و حقوق آن | کارآفرینی | مطالعات جهان | زمینشناسی عمومی | مسائل آب |
تغییرات محیطی |
مدت زمان تحصیل در این رشته ۴ سال، معادل ۸ ترم تحصیلی است.
ظرفیت پذیرش این رشته بالاست، البته به این معنی نیست که با رتبههای خیلی بالا هم میتوانید وارد این رشته شوید.
بازار کار خیلی خوبی در این رشته وجود ندارد؛ البته پیداکردن شغل و ورود به بازار کار، در وهلهی اول، به مهارت و توانایی خودتان بستگی دارد.
این رشته را میتوانید تا مقاطع کارشناسیارشد و دکتری، در گرایشهای مختلف، ادامه دهید.
براساس دفترچهی انتخابرشتهی سال ۱۴۰۲، رشتهی جغرافیا شامل ۱۳ گرایش در کارشناسیارشد میشود که عبارتاند از:
آب و هواشناسی، ژئومورفولوژي، جغرافیا و برنامهریزي شهري، جغرافیا و برنامهریزي روستایي، برنامهریزي آمایش سرزمين، مخاطرات محیطی، جغرافیای سیاسی، طبیعتگردی، جغرافیا و برنامهریزي گردشگري، جغرافیا و دفاع مقدس، جغرافیای نظامی، ژئوپولیتیک، هیدروپولیتیک.
و ۸ گرایش در دکتری که عبارتاند از:
جغرافیای سیاسی، جغرافیای نظامی (پذیرش در این رشته منحصراً توسط دانشگاه جامع امام حسین (ع) انجام میشود)، جغرافيا و برنامهریزي شهري، برنامهریزي آمایش سرزمين، جغرافيا و برنامهریزي روستایي، آب و هواشناسي، سنجش از دور و سامانهی اطلاعات جغرافيایي، و ژئومورفولوژي.
دروس آمار و ریاضی در این رشته از اهمیت زیادی برخوردارند، زیرا تهیهی مدلهای مختلف و نمایش آنها مانند محاسبهی سطح جزر و مد دریا، محاسبهی بارش باران یا محاسبهی آبهای زیرزمینی از طریق علم آمار و احتمالات و زبان ریاضی ممکن است.
دو درس هندسه و ریاضی در گرایش کارتوگرافی نیز مهم است و به همین دلیل به اعتقاد بسیاری از استادان رشتهی جغرافیا بهتر است که برای این گرایش از بین داوطلبان گروه ریاضی ـ فیزیک دانشجو پذیرفته شود.
داشتن توان جسمی و روحی برای سفرهای علمی و خارج از شهر نیز اهمیت زیادی دارد.
وضعیت این رشته در بخش اپلای متوسط است، یعنی اگر توانمندیهای لازم و دانش زبانی خوبی داشته باشید برای مهاجرت رشتهی مناسبی است.
از جمله ویژگیهای این شخصیت: درونگرا، حسی، فکری، داوریکننده، وظیفهشناس، مسئولیتپذیر، متمرکز، حواسجمع، دقیق، منطقی، بدون انعطاف، نکتهبین و تجربهگراست.
اکثر رشتههای علوم پایه بازار کار قوی ندارند و توجه زیادی به آنها نشده است.
برای موفقشدن در این رشتهها باید نوآوری و ایدهی جدید داشته باشید.
اگر بتوانید در این حوزهها کار بخصوصی انجام دهید، رشد و پیشرفت بزرگی خواهید داشت؛ چون شما جزء اولین افرادی خواهید شد که به این حوزههای کاری توجه کرده است.
نکتهی مهم این است که شما باید به این رشته و همینطور خلاقیت و نوآوری در این حوزه علاقهمند باشید.
این اشتباه است که صرفاً به خاطر رفتن به دانشگاه و گرفتن مدرک وارد این رشته شوید، زیرا در این صورت چهار سال از زندگی خودتان را هدر دادهاید.
شما میتوانید در این چهار سال بر تواناییها و توانمندیهای متفاوتتان کار کنید و در این مسیر از مشاوران متخصص و افرادی که قبل از شما این مسیر را پیمودند کمک بگیرید.