امروزه رشته‌ی دندانپزشکی یکی از رشته‌های پُردرآمد و با جایگاه اجتماعی بالا شناخته شده و طرفداران زیادی دارد. در این مقاله سعی کردیم از زوایای مختلف به جزئیات این رشته بپردازیم.
«یا نخ دندان یا مردن. کدام را انتخاب میکنید؟»
این شعار شوخی نیست. هر عفونت در ناحیه‌ی دهان به‌ویژه عفونت ناشی از بیماریهای پیرامون دندان و لثه و چرکی که بین فاصله‌ی دندان و لثه تجمع میکند، میتواند وارد جریان خون شده و درنهایت سبب سکته‌ی قلبی، سکته‌ی مغزی یا حتی مرگ شود!
رشته دندانپزشکی یک علم تخصصی است که سلامت دهان و دندان را به‌عنوان عضوی مهم در سلامت جسم و روح و زیبایی تأمین میکند.
همچنین به کمک این علم میتوان بسیاری از بیماریها را در مراحل اولیه شناخت و از پیشرفت آنها جلوگیری کرد.
شما بعد از فارغ‌التحصیلی میتوانید در دانشکده‌ی دندانپزشکی، مراکز دولتی و بیمارستان‌ها، کلینیک متعلق به یک دندانپزشک دیگر با اجاره‌ی یونیت یا در صورت داشتن شرایط لازم، امکان تأسیس مطب خصوصی مشغول به کار شوید. معمولاً در کلینیک‌های دندانپزشکی یک حقوق ثابت دارید و علاوه‌بر‌آن، به ازای هر بیمار، درصدی هم به‌عنوان حقالعمل دریافت میکنید که بستگی به توافق و قرارداد بین مالک کلینیک و شما دارد.
دروس مرتبط با این رشته در دبیرستان شیمی و زیست است.
چارت درسی دانشگاه‌ها معمولاً مشترک است. با‌این‌حال، ممکن است در بعضی واحدهای دانشگاهی تفاوت جزئی وجود داشته باشد.
حال این تفاوت میتواند فقط در اسم، و محتوای درس یکسان باشد.
چارت درسی دندانپزشکی که برایتان آوردیم، برگرفته از چارت درسی رشته‌ی دندانپزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران و به شرح زیر است:
آسیبشناسی عمومی نظری | باکتریشناسی عملی | بیوشیمی پایه نظری | علوم تشریحی ۱ و ۲ و ۳ |
آسیب شناسی عمومی عملی | بیوشیمی نظری | بیوشیمی پایه عملی | فیزیک پزشکی |
انگل شناسی و قارچ شناسی پزشکی | بیوشیمی عملی | فیزیولوژی نظری |
|
ایمن شناسی نظری | روانشناسی و مهارتهای ارتباطی | فیزیولوژی عملی |
|
ایمن شناسی عملی | ژنتیک انسانی | ویروسشناسی |
|
باکتری شناسی نظری | سلامت دهان و جامعه | دارو درمان بیماریها ۱ و ۲ و ۳ و ۴ |
|
آسیبشناسی دهان، فک و صورت ۱ و ۲ | اندودانتیکس نظری ۱ و ۲ | مبانی پروتزهای پارسیل | پریودانتیکس عملی ۱ و ۲ و ۳ و ۴ | دندانپزشکی ترمیمی عملی ۱ و ۲ و ۳ | فوریتهای پزشکی در دندانپزشکی | کمپلکس پالپ و پری‌اپیکال |
آموزش مهارتهای ارتباطی بالینی | اندودانتیکس عملی ۱ و ۲ و ۳ | مبانی پروتزهای ثابت دندانی | پوسیدگی‌شناسی | دندانپزشکی تشخیصی ۱ و ۲ و ۳ و ۴ و ۵ و ۶ و ۷ | کنترل عفونت | گوش و حلق و بینی |
آناتومی و مورفولوژی دندان | ایمپلنت‌های دندانی نظری | پروتزهای کامل عملی ۱ و ۲ | تجهیزات دندانپزشکی و ارگونومی | دندانپزشکی کودکان نظری ۱ و ۲ | زبان انگلیسی تخصصی ۱ و ۲ و ۳ و ۴ | مبانی مواد دندانی |
اخلاق پزشکی، تعهد حرفهای و قانون | بیماریهای دهان و تشخیص عملی ۱ و ۲ و ۳ | پروتزهای پارسیل عملی ۱ و ۲ | تروماتولوژی دهان و فک و صورت | دندانپزشکی کودکان عملی ۱ و ۲ و ۳ | سالمندشناسی | نگارش علمی |
ارتودانتیکس نظری ۱ و ۲ و ۳ | بیماریهای روانی | پروتزهای ثابت عملی ۱ و ۲ | جراحی دهان، فک، صورت نظری ۱ و ۲ | رادیولوژی دندان، فک و صورت نظری ۱ و ۲ | سلامتی دهان و دندانپزشکی اجتماعی نظری ۱ و ۲ | درمان جامع پزشکی ۱ و ۲ |
ارتودانتیکس عملی ۱ و ۲ و ۳ و ۴ | بیماریهای سیستمیک ۱ و ۲ و ۳ و ۴ | پروتزهای دندانی پیشرفته نظری ۱ و ۲ | جراحی دهان، فک، صورت عملی ۱ و ۲ و ۳ و ۴ | رادیولوژی دندان، فک و صورت عملی ۱ و ۲ و ۳ | سلامتی دهان و دندانپزشکی اجتماعی عملی ۱ و ۲ و ۳ | پروتزهای دندانی پیشرفته عملی |
مبانی اندودانتیکس ۱ و ۲ | مبانی پروتزهای کامل | پریودانتیکس نظری ۱ و ۲ و ۳ | دندانپزشکی ترمیمی نظری ۱ و ۲ | روش‌شناسی تحقیق ۱ و ۲ | فارماکولوژی عمومی | رساله‌ی پایان‌نامه ۱ و ۲ و ۳ و ۴ |
مدت تحصیل در رشته دندانپزشکی ۶ سال است.
دوره‌های تخصص این رشته شامل موارد زیر است:
رشته‌ی دندانپزشکی نیز مانند سایر رشته های علوم پزشکی دارای طرح دوساله‌ی اجباری است. پس باید بعد از فارغ‌التحصیلی به مدت دو سال (بسته به نیاز شهرها) طرح خودتان را بگذرانید؛ البته دانشجویان برای گذراندن طرح خود بیشتر به مناطق محروم فرستاده میشوند.
علاوه‌بر این‌که نزدیک بر ۹۰ درصد فارغ‌التحصیلان این رشته وارد بازار کار میشوند، برخلاف سایر رشته‌های پزشکی، شیفت شب و کار عملی سخت و استرس زا ندارد.
درآمد و وجه اجتماعی این رشته بسیار بالاست.
گرفتن مدرک نسبت به رشته‌ی پزشکی راحت‌تر است.
ممکن است در معرض عفونت‌های دهانی مختلف و ویروس‌های خطرناک از جمله HIV، دردها و ساییدگی مفاصل و درد عضلات قرار بگیرید که البته با رعایت اصول بهداشتی و تجربه‌ی دیگر پزشکان میتوانید از این موارد جلوگیری کنید.
همچنین ممکن است به خاطر زیاد ایستادن، دچار دردهایی در کمر و گردن شوید.
مدت تحصیل در این رشته ۶ سال و شامل ۲ دوره است.
دوره‌ی اول که علوم پایه است و ۲ سال طول میکشد و دوره‌ی تخصص همراه با کارآموزی که ۴ سال است.
بعد از تمام‌شدن دوره‌ی علوم پایه شما باید در آزمون علوم پایه شرکت کنید و در صورت قبولی میتوانید وارد دوره‌ی دوم تحصیل‌تان شوید.
بعد از تمام‌شدن این دوره باید دو سال طرح بگذرانید و بعد از آن شما دندانپزشک عمومی محسوب میشوید و اگر بخواهید تخصص بگیرید باید یک دوره تحت عنوان رزیدنتی بگذرانید.
اولین نکته در این رشته این است که وقتی وارد بازار کار میشوید، باید دائماً سر پا بایستید. همچنین در این رشته کارهای دستی طولانی‌مدتی خواهید داشت، پس باید از نظر جسمانی و فیزیکی قوی باشید.
نکته‌ی دوم این‌که زبان انگلیسی در این رشته بسیار مهم است و باید در این حوزه قوی باشید، و نکته‌ی آخر این‌که این بخش صبر و حوصله زیادی میخواهد و باید بتوانید پزشک خوشاخلاقی باشید، چون با هر قشر آدمی در ارتباط هستید. پس اگر فکر میکنید توان ارتباط با هر شخصی را ندارید، وارد این رشته نشوید.
وضعیت اپلای در این رشته برای اکثر کشورها و احتمال پذیرش آن متوسط رو به بالا است.
البته برای ادامه تحصیل در خارج از ایران اولین نکته‌ای که خیلی اهمیت دارد تسلط روی زبان انگلیسی و سپس داشتن مدارک معتبری مانند IELTS است.
تیپ‌های شخصیتی مناسب برای رشته دندانپزشکی
طبق آزمون MBTI و شخصیت‌شناسی این آزمون، ۴ تیپ شخصیت مناسب این رشته هستند:
ISFJ (مدافع)، از جمله ویژگیهای این شخصیت: درونگرا، حسی، احساسی، داوریکننده، سخت‌کوش، دقیق، منظم و عملگرا است.
ISTJ (بازپرس)، از جمله ویژگیهای این شخصیت: درونگرا، حسی، فکری، داوریکننده، وظیفه‌شناس، مسئولیت‌پذیر، متمرکز، حواس‌جمع، دقیق، منطقی، بدون انعطاف، نکته‌بین و تجربه‌گرا است.
ESTJ (ناظر)، از جمله ویژگیهای این شخصیت: برونگرا، حسی، فکری، داوریکننده، وفادار، مطمئن، قابل اعتماد، جزئی‌نگر و نتیجه‌گرا است.
ESFJ (حامی)، از جمله ویژگیهای این شخصیت: برونگرا، حسی، احساسی، داوریکننده، اجتماعی، شاد، عملگرا و وظیفه‌شناس است.
همان‌طور که اشاره شد، در این رشته باید دائماً اطلاعات‌تان به روز باشد و جدیدترین مقاله‌ها را بخوانید و سمینارهای جهانی مختلفی را شرکت کنید.
چون علم دندانپزشکی دائم در حال به‌روز‌شدن است، پس شما هم باید خودتان را با آن بهروز کنید. نکته‌ی مهم دیگر این‌که حتماً کارآموزی بروید (به جز کارآموزی‌های دانشگاه)، چون هرچه سابقه و تجربه‌ی بیشتری داشته باشید، بازار کار بهتری خواهید داشت.
