درس ادبیات شیرین فارسی مهم ترین درس عمومی همه رشته‌ها بوده و با توجه به ضریب بالای آن، امتحان نهایی ادبیات فارسی تاثیر زیادی در سابقه تحصیلی دانش‌آموزان دارد با این وجود بدلیل حجم بالای مطالب این درس و بخش‌های مختلف آن روش مطالعه خاصی دارد که در این مقاله به آن میپردازیم.
ادبیات فارسی به طور کلی شامل سه بخش قلمرو ادبی، قلمرو زبانی و قلمرو فکری است که هر کدام از این قسمت ها روش مطالعه خاص خود را دارند. علاه بر این تاکید می کنیم که تمام مطالب کتاب اهمیت داشته و ارزش یکسانی دارند به طوریکه از مطالب ترم اول ۱۰ نمره و از مطالب ترم دوم ۱۰ نمره سوال طراحی می‌شود.
بخش اول سوالات امتحان نهایی به این بخش اختصاص داشته و حدودا ۷ نمره دارد. سوالات این بخش شامل معنی لغات، املای واژه و دستور زبان است.
برای پاس خدهی به سوالات معنی لغات لازم است معانی لغات انتهای کتاب را به خوبی مطالعه کنید ولی معانی لغات انتهای کتاب کافی نیست و شما معانی لغات کل کتاب را باید بدانید بنابراین متن درس را بخوانید و زیر کلماتی که معنای آنها را نمی دانید خط بکشید و معانی لغات را به صورت حاشیه نویسی در کتاب یادداشت کنید. علاوه بر این نکته‌ای که اهمیت دارد این است که در امتحان نهایی معانی لغات در جمله از شما خواسته می شود و باید در هنگام معنی کردن به معنی کلی جمله هم توجه کنید.
سوالات املای واژگان از دیگر سوالات این قلمرو است که حدودا ۲ نمره دارد پس برای کسب نمره این بخش هم متن کتاب را بخوانید و به لغاتی که ارزش املایی دارد توجه کنید و با یک رنگ مشخص آنها را هایلایت کنید. سوالات املای واژگان هم به صورت انتخاب املای درست و یا تشخیص کلمه نادرست در متن سوال می شود و باید با توجه به معنی لغت در جمله املای مناسب را انتخاب کنید.
سوالات این بخش حدودا ۴ نمره دارد، برای مطالعه این بخش پیشنهاد می‌کنیم ابتدا نکات دستوری انتهای هر درس را مطالعه کرده و بعد کاربرد هر بخش را در متن درس بررسی کنید. یکی از نکات دستوری مهم در امتحان نهایی ادبیات شناسایی نقش کلمات در جمله است که برای این بخش نیاز دارید مطالب سالهای گذشته را هم مرور کنید.
بررسی زمان فعل‌ها هم از جمله نکات دستوری مهم امتحان نهایی ادبیات فارسی است. کنید برای تسلط در این بخش میتوانید از جزوه معلمتان و یا کتب کمک درسی استفاده کنید.
مرحله سوم مرحله دوره و تکرار مطالب برای تثبیت یادگیری شما است. پس بعد از مطالعه مرحله دوم کتاب را بسته و آنچه که از متن درس یاد گرفتید را برای خودتان توضیح دهید، اینکار به شما کمک میکند تا هم کاملا مطالب را یاد بگیرید و هم متوجه ضعف خود بشوید بطوریکه اگر توضیحات شما شامل همه گفته‌های کتاب باشد روی متن درس تسلط دارید ولی اگر بخشی را نمی‌توانید توضیح دهید یا از قلم انداخته اید نیاز است مجددا به کتاب مراجعه کرده و مرحله دوم را تکرار کنید.
بخش اعظم سوالات این قلمرو مربوط به سوالات آرایه‌های ادبی است، برای مطالعه آرایه‌های ادبی ابتدا هر آرایه را که در کتاب آمده است به صورت جداگانه مطالعه کنید و بعد کاربرد آن را در متن درس بررسی کنید به طوریکه متن کتاب را بخوانید و آرایه هر قسمت را مشخص کنید. با تکرار و تمرین و بررسی اشعار و متن‌های کتاب میتوانید به خوبی در این بخش هم مسلط شوید. برای خلاصه نویسی این قسمت پیشنهاد می‌کنیم که برای هر آرایه یک مثال بزنید.
این بخش حدود ۱ نمره دارد و برای مطالعه این قسمت کافی است نویسنده و شاعر هر درس را که در انتهای آن مطرح شده است بدانید.
مهارت حفظ شعر در امتحان نهایی حدودا ۱ نمره دارد که از تمام شعرخوانی‌های کتاب سوال طراحی می‌شود به این صورت که یک بیت یا یک مصراع شعر به صورت جای خالی مطرح شده و شما می‌بایست بیت درست را از حفظ بنویسید. برای تسلط روی این بخش پیشنهاد می‌کنیم که شعر حفظی های کتاب را حتما شبی یکبار مطالعه کنید.
مهم ترین قلمرو، قلمرو فکری است که حدودا ۸ نمره دارد و شامل سوالات درک مطلب، معنی و مفهوم نثر، معنی و مفهوم نظم است.
درک مطلب ۴ نمره دارد و سوالات این بخش شامل درک مطلب از متون نثر و نظم کتاب است، توجه کنید که منبع اصلی برای امتحان نهایی ادبیات کتاب درسی است پس تمام متون و شعرهای کتاب را به خوبی مطالعه و تحلیل کرده و سعی کنید مفهوم عمیق آنها را درک کنید. در این مرحله نیاز است که به کنایه‌ها و نکات آنها آشنایی داشته باشید تا بتوانید مفهوم متن را درک کنید.
معنی و مفهوم نظم شامل معنی و مفهوم شعرهای کتاب است که ۲ نمره داشته و معنی و مفهوم نثر شامل معنی و مفهوم متن‌های کتاب است که این قسمت هم ۲ نمره دارد. پس تمام متن های کتاب از جمله متون دروس و روانخوانی ها را مورد بررسی قرار بدهید. در این مرحله برای نتیجه بهتر میتوانید از جزوه معلمتان و کتب کمک درسی هم استفاده کنید.
برای ۲۰ گرفتن امتحان نهایی ادبیات باید روی تمام مطالب ادبیات تسلط پیدا کنید و با توجه به حجم بالای مطالب ادبیات توصیه می کنیم که مطالعه امتحان نهایی ادبیات را به شب امتحان موکول نکنید!
توجه کنید که امتحان نهایی ادبیات ممکن است تعداد سوالات زیاد و کم بارم داشته باشد و شما در جواب دهی سوالات احساس خستگی کنید پس حتما تغذیه شیرین مثل خرما، توت خشک یا شکلات همراه داشته باشید تا در زمان افت قند مصرف کنید.
منبع اصلی برای امتحان نهایی ادبیات کتاب درسی است پس با دقت تمام درس‌های کتاب را مطالعه کرده و قلمرو های زبانی، ادبی و فکری هر درس را تحلیل کنید و پیش از شروع مطالعه بارم بندی درس ادبیات که در ادامه برای شما گذاشته ایم را مطالعه کنید.
حتما حتما نمونه سوالات امتحان نهایی سالهای گذشته ادبیات را تحلیل و بررسی کنید و در جلسه امتحان قبل از تحویل دادن برگه امتحانی حتما پاسخ‌های خودتان را چک کنید.
قبل از شروع مطالعه برای امتحان نهایی ادبیات فارسی پیشنهاد ما این است که بارم بندی درس ادبیات دهم، ادبیات یازدهم و ادبیات دوازدهم را بررسی کرده و از مطالب مهم‌تر و پر سوال‌تر استارت بزنید. این کار باعث می‌شود شما برنامه‌ریزی بهتری داشته باشید و زمانتان را بهتر مدیریت کنید.
هر ساله آموزش و پرورش بودجه بندی دقیقی از دروس در امتحانات نهایی ارائه میکند که این بارم بندی درس ادبیات فارسی شامل بودجه بندی و اهمیت فصل های مختلف کتاب ادبیات فارسی می باشد که در امتحانات و مدیریت زمان مطالعه شما میتواند تاثیر گذار باشد.
برای دانلود بارم بندی های مصوب آموزش و پرورش درس ادبیات فارسی، روی لینک متناسب با پایه تحصیلی خود کلیک کنید:
در شب امتحان نهایی ادبیا ت فارسی قبل از اینکه مطالعه را شروع کنید و به روش خودتان پیش بروید ابتدا به بررسی چند نمونه از سوالات نهایی سالهای گذشته بپردازید با اینکار متوجه دیدگاه طراحان سوال می‌شوید و علاوه بر اینکه به انتظارات طراحان سوال از خودتان پی می‌برید در صرف انرژی و زمانتان صرفه جویی می‌کنید و در نهایت اثربخشی خودتان را افزایش می‌دهید. پس از آن مراحل مطالعه ادبیات فارسی را با سرعت بیشتری طی کنید و در نهایت به مطالعه‌ی خلاصه نویسی ها و نکته‌های خود بپردازید.
ما برای شما سوالات امتحان نهایی ادبیات فارسی سال های اخیر و امتحان شبه نهایی ادبیات فارسی سال ۱۴۰۳ را به همراه پاسخنامه آماده کرده ایم که پیشنهاد می کنیم حتما قبل از امتحان نهایی ادبیات فارسی آنها را مطالعه کنید که هم خود را محک زده باشید و هم با دید طراحان سوال امتحان نهایی آشنا شوید. برای دانلود روی ” دانلود سوالات امتحان نهایی ادبیات فارسی با پاسخنامه ” کلیک کنید.
همچنین اگر دانش آموز پایه دهم یا یازدهم هستید و یا برای پایه دوازدهم نیز به سوالات بیشتری نیاز دارید، میتوانید از طریق لینک های قرار داده شده در زیر، به ۵۰ سری نمونه سوال امتحانی ادبیات فارسی با پاسخنامه به صورت رایگان دسترسی داشته باشید:
به طور معمول از شعرخوانی ها در بخش حفظ شعر سوال طراحی می‌شود اما اگر هدف شما کسب نمره ۲۰ امتحان نهایی ادبیات است بهتر است معنی شعرخوانی‌ها را هم مورد بررسی قرار بدهید.
در شب امتحان نهایی ادبیات قبل از اینکه مطالعه را شروع کنید و به روش خودتان پیش بروید ابتدا به بررسی چند نمونه از سوالات نهایی سالهای گذشته بپردازید با اینکار متوجه دیدگاه طراحان سوال می‌شوید و علاوه بر اینکه به انتظارات طراحان سوال از خودتان پی می‌برید در صرف انرژی و زمانتان صرفه جویی می‌کنید و در نهایت اثربخشی خودتان را افزایش می‌دهید. بعد از آن با توجه به روش هایی که پیش تر اشاره کردیم بخش های مختلف را مطالعه کرده و به بررسی خلاصه نویسی ها و تمارین کتاب بپردازید.
هیچ سوالی خارج از کتاب درسی طرح نمی‌شود.
به همه بخش‌های تشکیل‌دهنده کتاب درسی توجه کنید.
هیچ بخش از کتاب درسی را حذف نکنید.
به تیترها، توضیحات، متن درس، مثال‌ها، پرسش‌ها، تمرین‌های داخل و پایان فصل‌ها، خود را بیازماییدها، به همراه نمودارهای مربوط و توضیحات زیر شکل‌ها و نمودارها توجه دقیق داشته باشید. کتاب درسی را با دقت بخوانید.
همه چیزها را در درجه اول درک کنید بعد بخاطر بسپارید. حفظ کردن صرف برای قالب جدید سوالات نهایی جواب نمی‌دهد.
به ترکیب و ادغام سوالات کتاب درسی توجه کنید.
سعی کنید با بیان‌های متفاوت از بیان کتاب در تعاریف، علت و معلول‌ها و… آشنا باشید.
خواندن دقیق کتاب درسی را با خواندن هیچ جزوه یا کتاب کمک درسی جایگزین نسازید.
معمولاً در سالهای گذشته تیپ و نوع سوالات، تکرار شونده بوده و تقریبا قالب مشخصی داشتند و معمولا اگر کسی نمونه سوالات سالهای گذشته را مرور و حل می‌کرد، نمره قابل قبولی کسب می‌کرد. این امر باعث شده بود دانش‌آموزان تمایل زیادی به مطالعه کامل کتاب درسی و یادگیری مفاهیم نداشته باشند.
تنها روی قالب‌های تکراری سوالات سالهای قبل تمرکز نداشته باشند. سیاست این است که دانش‌آموز نتواند تنها با حل سوالات پر تکرار نمره مطلوب کسب کنند. با انواع قالب‌های سوال از یک مطلب آشنا شوید و منتظر قالب‌های جدید سوال هم باشید.
منتظر یک یا دو سوال از ترکیب مفاهیم باشید. توجه داشته باشید این نوع سوالات حجم زیادی از سوالات را تشکیل نخواهند داد.
اغلب سوالات در سطح متوسط و چند سوال در سطح دشوارتر (ممکن است یک یا دو یا سه سوال) طرح می‌شوند.
علاوه بر مهارت دقیق‌خوانی در هنگام پاسخ، به مهارت‌های نوشتاری هم توجه کنید. به کلید واژه‌ها،ترتیب و توالی جملات و نتیجه‌گیری در نوشتن پاسخ‌ها توجه داشته باشید.
در سال ۱۴۰۳ کمی به سطح دشواری آزمون‌ها افزوده خواهد شد، قطعا میانگین معدل در کشور پائین‌تر خواهد شد اما نگران این موضوع نباشید. چون در تبدیل نمره خام (صفر تا ۲۰) به نمره تراز نهایی و اعمال سهمیه، این مساله مشکلی ایجاد نخواهد کرد.
پس از هر امتحان، برگه‌های پاسخ اسکن شده توسط دو مصحح بدون اطلاع از نمرات داده شده طرف مقابل از استان دیگر تصحیح می‌شود و اگر تفاوت نمره این دو کمتر از یک نمره باشد، میانگین آن منظور می‌شود و در غیر این صورت برگه توسط مصحح سوم تصحیح می‌شود. بارم‌بندی هر بخش یک سوال ماشینی مشخص می‌شود و برگه‌ها بر این اساس تصحیح می‌شوند و جمع نهایی نمرات الکترونیک انجام می‌شود.
در سال۱۴۰۳ تصحیح دستی-الکترونیک انجام می‌شود و تمام الکترونیک نخواهد بود.
سوالات نهایی برای همه دانش‌آموزان، کشوری و یکسان است اما نمرات حاصل بر اساس هر سهمیه جداگانه تراز نهایی می‌شود.
در نهایت آرامش ، انضباط و توکل به خدا کلید موفقیت شماست.
با آرزوی بهترین ها برای شما!
نیاز به مشاوره داری؟
از روز شنبه تا چهارشنبه ساعت ۹ الی ۱۷ با شماره های ۲۲۸۶۱۴۰۴-۰۲۱ / ۰۹۰۳۲۴۵۲۵۶۶ در تماس باش یا فرم رو پر کن ما بهت زنگ بزنیم:
