طرح مشاوره شاهین

| ظرفیت محدود!

معرفی رشته مبانی فقه و حقوق اسلامی

خواندن این مطلب
10 دقیقه

زمان میبرد!

رشته‌ی مبانی فقه و حقوق اسلامی جزء رشته­‌های گروه علوم انسانی است. این رشته خیلی در بین عموم شناخته‌شده نیست، اما رشته‌­ای عالی و کاربردی است؛ به خصوص برای افرادی که موفق به کسب رتبه‌ی لازم برای رشته­‌ی حقوق نشده‌­اند.

البته به این معنی نیست که شما با هر رتبه‌­ای می‌توانید وارد رشته فقه و حقوق شوید.

در ادامه به معرفی بیشتر این رشته و ویژگی­‌های آن می­‌پردازیم.

در این مقاله می‌خوانیم:

در رشته‌ فقه و مبانی حقوق اسلامی، مسائل گوناگون اقتصادى، اجتماعى و سياسى جامعه با مراجعه به احكام و حقوق اسلامى مورد بررسى و مطالعه قرار می‌­گیرد و وظایف و حقوق انسان از دیدگاه خدا، که شامل رابطه‌ی میان انسان و خدا، رابطه‌ی انسان­‌ها با یکدیگر یا وظایف انسان نسبت به خود و طبیعت است، بررسی می‌­شود.این رشته شامل دروس فقهی زیادی هم می‌­باشد.

بعد از پایان دوره‌ی کارشناسی و گرفتن مدرک شما ­می­‌توانید در آزمون­‌های ورودی شغل­‌هایی مثل قضاوت، وکالت، سردفتری اسناد رسمی و مشاوره‌ی حقوقی شرکت کنید، و بعد از قبولی و گذراندن دوره‌ی کارآموزی به‌طور رسمی وارد بازار کار شوید.

توجه داشته باشید که برای شرکت در آزمون­‌های قضاوت، وکالت، سردفتری و مشاوران حتماً باید مدرک کارشناسی رشته‌ی حقوق یا فقه و مبانی حقوق اسلامی داشته باشید.

اگر شما دارای مدرک کارشناسی غیرمرتبط (مثلاً مدیریت) و مدرک کارشناسی‌ارشد حقوق باشید، نمی­‌توانید در این آزمون­‌ها شرکت کنید؛ ملاک مدرک کارشناسی شماست.

تفاوت رشته‌ی حقوق و مبانی فقه و حقوق اسلامی چیست؟

این دو رشته به‌طور‌کلی از نظر ماهیت یکی هستند و تفاوت زیادی باهم ندارند، ولی در رشته‌ فقه و مبانی حقوق اسلامی، واحدهای فقهی نشبت به رشته حقوق بیشتر است و به تسلط بیشتری روی زبان عربی نیازمند هستید؛ اما هر دو گروه می­‌توانند در آزمون­‌های مربوطه شرکت کنند.

همچنین در رشته‌ حقوق مسائل مختلف حقوق اعم از فقه اسلامی، حقوق مدنی، حقوق جزا، حقوق تجارت و قوانین موضوعه که در قانون اساسی مشخص شده و توسط مجلس شورای اسلامی تکمیل و تفسیر می‌شود، تدریس می‌شود، اما در رشته‌ فقه و مبانی حقوق اسلامی، حقوقی که از قرآن و احادیث استخراج شده و اصول قواعد کلی حاکم بر فقه آموزش داده می‌شود.

بازار کار و موقعیت شغلی رشته‌ی مبانی فقه و حقوق اسلامی

شما بعد از فارغ‌­التحصیلی می­‌توانید به‌عنوان وکیل‌ دادگستری‌، مؤسس دفترخانه‌ی‌ اسناد رسمی‌ و دفتر ازدواج‌ و طلاق‌، مدرس دانشگاه ­ها و دبیرستان ­ها، محقق و پژوهشگر در زمینه‌ی مسائل فرهنگ و معارف اسلامی، كارشناس مورد نیاز در دستگاه­ های قضایی و قوه‌ی قضائیه نظیر كارشناس فقهی و حقوقی، مشاور حقوقی و…، كارشناس مورد نیاز در سازمان­ های فرهنگی مثل صدا و سیما، وزارت ارشاد، سازمان تبلیغات اسلامی و…، مبلغ معارف اسلامی در سطح عمومی، گسترش و نشر فرهنگ و معارف اسلامی در کشورهای مختلف جهان به‌طور مثال در قالب رایزنی‌­های فرهنگی و وزارت‌خانه‌های ارشاد و خارجه مشغول به فعالیت شوید.

دروس مرتبط با دبیرستان

دو درس منطق و عربی در این رشته کاربردی­‌تر هستند به‌خصوص درس عربی؛ البته یک کارشناس حقوقی باید دانشِ روان­شناسی، جامعه­‌شناسی و علوم فلسفی را نیز داشته باشد.

چارت درسی دانشگاهی رشته فقه و حقوق اسلامی

چارت درسی دانشگاه ­ها معمولاً مشترک است. بااین‌حال، ممکن است در بعضی واحدهای دانشگاهی تفاوت جزئی وجود داشته باشد. حال این تفاوت می‌­تواند فقط در اسم، و محتوای درس یکسان باشد.

چارت درسی مبانی فقه و حقوق اسلامی که برایتان آوردیم، برگرفته از چارت درسی این رشته در دانشگاه الزهرای تهران و به شرح زیر است:

سیره‌ی پیامبران و امامان معصومکلیات علم حقوقصرف ۱ و ۲مبادی فقهمنطقمبادی اصول
کلام و عقاید اسلامیحقوق اساسینحو ۱ و ۲ و ۳تاریخ فقه و اجتهادحقوق اشخاص و اموالکلیات فلسفه و عرفان اسلامی
تفسیر قرآن کریمفقه عبادیفقه خانوادهقواعد عمومی قراردادهاقواعد فقه مدنیروش تحقیق و مرجع‌شناسی فقه و اصول
اصول فقه ۱ و ۲ و ۳ و ۴فقه مدنی عقود معین ۱ و ۲فقه مسائل خلافی فریقیناصول فقه ۲الزامات خارج از قراردادقواعد فقه قضایی قواعد فقه مدنی ۲
حقوق خانوادهفقه قضاییآیات‌الاحکام عبادیآئین دادرسی مدنیحقوق تجارتحقوق جزای عمومی اسلامی
ادله‌ی اثبات دعویفقه جزائیآیات‌الاحکام حقوقیآئین دادرسی کیفریحقوق بین‌المللی اسلامیحقوق کار
مبانی کارآفرینیکلیات علوم حدیثفقه احکام، وصیت و ارثکارورزی حقوقیقواعد فقه جزائیاحادیث فقهی
مبانی استنباط احکام مستحدثهحقوق جزای خصوصی اسلاممهارت‌های ترجمهجرم‌شناسیفقه تطبیقی

مدت تحصیل رشته‌ی مبانی فقه و حقوق اسلامی

مدت زمان تحصیل در این رشته ۴ سال، معادل ۸ ترم تحصیلی است.

نقاط قوت رشته‌ی مبانی فقه و حقوق اسلامی

این رشته جزء رشته‌­های پُردرآمد محسوب می‌­شود، البته میزان درآمد به مهارت و دانش شما نیز بستگی دارد.

در این رشته شما می­‌توانید مستقل از سازمان­‌های دولتی مشغول به کار شده و کارفرمای خودتان باشید.

این رشته در جامعه جزء رشته­‌هایی است که وجه اجتماعی بالایی دارد.

بازار کار بسیار متنوعی برای این رشته وجود دارد و شما می­‌توانید در بخش‌­های مختلف مشغول به کار شوید.

اگر شما به رشته‌ی حقوق علاقه‌­مند هستید، ولی رتبه‌ی لازم برای ورود به این رشته را کسب نکردید، از طریق رشته‌ی مبانی فقه و حقوق اسلامی می­‌توانید وارد حوزه‌ی مورد علاقه‌­تان شوید.

نقاط ضعف رشته‌ی مبانی فقه و حقوق اسلامی

احتمال ورود به بازار کار بلافاصله بعد از گرفتن مدرک کارشناسی ضعیف است.

اکثر سازمان­‌ها از شما می­‌خواهند که در آزمون­‌های مربوط به هر یک از بخش‌­های مورد علاقه‌­تان شرکت کنید و بعد وارد حوزه­‌های کاری شوید.

آزمون‌­ها شامل آزمون وکالت، آزمون قضاوت، آزمون سردفتری و آزمون مشاوران می‌­شود.

پس مدرک کارشناسی برای ورود به بازار کار به‌تنهایی کافی نیست و شما بدون شرکت‌کردن در آزمون‌­ها نمی­‌توانید در ۴ حوزه‌ی قضاوت، وکالت، سردفتری و مشاوران مشغول به کار شوید.

در بخش وکالت شما ساعت کاری مشخصی ندارید و این مسئله بستگی به حوزه‌ی کاری­تان دارد.

ممکن است در حوزه‌ی خانواده پرونده‌ای قبول کنید و موکل­تان ساعت ۲ شب با شما تماس بگیرد و بگوید برایش مشکل جدی پیش آمده است؛ تصمیم با شماست که بلاکش کنید یا به کارش رسیدگی کنید!

در حوزه‌ی وکالت و قضاوت ممکن است استرس زیادی در بعضی از پرونده­‌ها داشته باشید.

ادامه تحصیل در رشته‌ی مبانی فقه و حقوق اسلامی

این رشته را می­‌توانید تا مقاطع کارشناسی‌ارشد و دکتری در گرایش­‌های مختلف ادامه دهید.

گرایش­‌های رشته‌ی مبانی فقه و حقوق اسلامی در کارشناسی‌ارشد و دکتری

براساس دفترچه‌ی انتخاب‌رشته‌ی سال ۱۴۰۲، رشته‌های حقوق و مبانی فقه و حقوق اسلامی شامل ۳۵ گرایش در کارشناسی‌ارشد می‌شود که عبارت‌اند از:

حقوق خصوصی، حقوق بین­‌المللی، حقوق جزا و جرم­‌شناسی، حقوق عمومی، حقوق بشر، حقوق مالکیت فکری، حقوق محیط‌ زیست، حقوق اقتصادی، حقوق تجارت بین‌الملل، معارف اسلامی و حقوق (حقوق خانواده؛ فقط از دانشگاه امام صادق و صرفاً از میان خانم­‌ها پذیرش دارد)، حقوق ارتباطات، حقوق تجاری اقتصادی بین‌­المللی، سردفتر اسناد رسمی، حقوق ثبت اسناد و املاک، حقوق اسناد و قراردادهای تجاری، حقوق حمل‌و‌نقل تجاری، حقوق کیفری اطفال و نوجوانان، مدیریت اصلاح و کیفرهای قضایی، مدیریت نظارت و بازرسی، حقوق دادرسی اداری، حقوق خانواده، حقوق شرکت­‌های تجاری، فقه و حقوق اقتصادی، حقوق نفت و گاز، حقوق مالی‌ ـ اقتصادی، حقوق تجارت الکترونیکی، مدیریت ثبت اسناد و املاک (فقط توسط دانشگاه آزاد دانشجو می­‌پذیرد)، فقه و حقوق خصوصی، فقه و حقوق خانواده، فقه و حقوق جزا، حقوق مالی، حقوق، حقوق انرژی، حقوق پزشکی و تربیت قاضی.

و شامل ۹ گرایش در دکتری است که عبارت‌اند از:

حقوق عمومی، حقوق جزا و جرم‌شناسی، فقه و حقوق جزا، حقوق بین‌الملل عمومی، حقوق خصوصی، فقه و حقوق خصوصی، حقوق، حقوق نفت و گاز، حقوق تجارت و سرمایه­‌گذاری بین‌­المللی.

توانایی­‌های لازم برای رشته‌ی مبانی فقه و حقوق اسلامی

در این رشته شما به دفاع از حق و حقوق اشخاص حقیقی و حقوقی می­‌پردازید. پس باید در بعضی موارد مثل فن بیان، روابط اجتماعی، نگارش، قدرت استدلال، جسارت، زبان و ادبیات فارسی مهارت و توانایی بالایی داشته باشید تا بتوانید قاضی یا فرد مورد نظر را مجاب کنید.

برای مثال شما باید نگارشی قوی داشته باشید تا بتوانید لایحه­‌های بی‌نقص بنویسید که حتی در صورت عدم حضور خودتان نیز تأثیرگذار باشد.

اکثر منابع و اصطلاحات حقوقی به سه زبان انگلیسی، فرانسه و عربی است، پس دانشجویان این رشته باید حداقل به یکی از این ۳ زبان تا حدودی تسلط داشته باشند.

شما علاوه‌بر مسائل حقوقی باید از دانش روان­‌شناسی، جامعه­ شناسی و علوم فلسفی هم آگاهی داشته باشید، چون حقوق ترکیبی از این سه دانش است.

وضعیت اپلای برای رشته‌ی مبانی فقه و حقوق اسلامی

این رشته­ در بخش اپلای، وضعیت متوسط رو به بالایی دارد، یعنی اگر توانمندی­‌های لازم و دانش زبانی قوی داشته باشید برای مهاجرت رشته‌ی مناسبی است.

 

تیپ‌های شخصیتی مناسب برای رشته فقه و حقوق اسلامی

طبق آزمون MBTI و شخصیت­‌شناسی این آزمون، ۶  تیپ شخصیت مناسب این رشته هستند:

ENTJ (فرمانده):

از جمله ویژگی­‌های این شخصیت: برونگرا، شمی، فکری، داوری‌کننده، رئیس، رهبر، اجراکننده، استراتژیست، تحلیل­گر و اجتماعی است.

INTP (مهندس):

از جمله ویژگی­‌های این شخصیت: درونگرا، شمی، فکری، ملاحظه‌کننده، اهل نظریه و تئوری، تحلیل­گر، آینده­ نگر، هدفمند و کمال­گرا است.‌

INTJ (برنامه‌ریز):

از جمله ویژگی‌‌­های این شخصیت: درونگرا، شمی، فکری، داوری‌کننده، استراتژیست، کامل­گرا، تحلیل­گر، نتیجه ­گرا، بادقت، اهل تئوری و آینده ­نگر است.

ENTP (مبتکر):

از جمله ویژگی‌­های این شخصیت: برونگرا، شمی، فکری، ملاحظه‌کننده، پُرانرژی، اهل تئوری، کارآفرین، باانگیزه، اجتماعی و بامهارت است.

ESTJ (ناظر):

 از جمله ویژگی­‌های این شخصیت: برونگرا، حسی، فکری، ملاحظه‌کننده، عملگرا، واقع­‌بین، مسئولیت‌پذیر، هدفمند و مصمم است.

ISFJ (مدافع):

از جمله ویژگی­‌های این شخصیت: درونگرا، حسی، احساسی، داوری‌کننده، ثابت‌قدم، عملگرا، دقیق و متعهد است.

چالش‌­های این رشته از زبان دانشجویان

  • این رشته دروس فقهی زیادی داشت، مثل فقه شافعی و فقه امامیه؛ این دروس برای من سنگین بود.
  • درس عربی در این رشته بسیار پُرکاربردست و تقریباً نیاز هست که بر این درس تسلط داشته باشید.

حرف آخر

علاقه شرط اصلی و لازم برای ورود به هر رشته‌­ای است. رشته­‌ی مبانی فقه و حقوق اسلامی جزء رشته‌­هایی است که علاوه‌بر داشتن علاقه، کسب توانایی لازم برای ورود به بازار کار این رشته، جزء موارد مهم برای انتخاب این رشته برشمرده می‌شود.

شما باید روحیه‌ای محکم و قوی داشته باشید تا بتوانید از حق و حقوق اشخاص دفاع کنید. اگر آدم استرسی باشید، شاید خیلی خوب نتوانید از عهده‌ی این کار بربیایید، مگر این‌که ابتدا روی استرس و اضطراب‌تان کار کنید و یا وارد حوزه‌­های دیگری از این رشته به جز وکالت و قضاوت شوید.

همان‌طور که اشاره شد، برخلاف سایر رشته­‌های علوم انسانی که بعد از گرفتن مدرک کارشناسی می‌­توانید وارد بازار کار شوید، برای این رشته این‌طور نیست.

بعد از فارغ­‌التحصیلی، شما تازه اول راه هستید و باید برای آزمون‌­ها شروع به درس‌خواندن کنید. توصیه‌ی ما به شما این است که دانش روان‌‌شناسی و جامعه‌شناسی خودتان را همزمان با تحصیل بالا ببرید؛ چرا در این دو مورد تأکید زیادی داریم؟ زیرا شما نیاز دارید افراد و جامعه را بشناسید و سپس تصمیم‌گیری‌های لازم را انجام دهید.

نظرات کاربران



دیدگاهتان را بنویسید

مطالب مرتبط