رشته‌ی مردم‌شناسی جزء رشته‌های گروه علوم انسانی و از گرایش‌های رشته‌ی علوم اجتماعی است.
در واقع، این رشته به خاصیت‌های فرهنگی و اجتماعی یک جامعه می‌پردازد و توجه ویژهای به موضوع فرهنگ دارد. در این رشته شما به مطالعه‌ی فرهنگ‌ـ از گذشته تاکنون‌ـ می‌پردازید و تلاش می‌کنید با درک سیر تحول آن و علل این تغییرات به توسعه‌ی فرهنگ جامعه کمک کنید.
اما این رشته صرفاً انسانشناسی از منظر فرهنگی نیست، بلکه وظیفه‌ی شما به‌عنوان یک مردم‌شناس جمع‌آوری اطلاعات، تحلیل و پردازش آن‌ها، تلاش برای تفسیر معانی اطلاعات موجود برای دیگران و نحوه‌ی استفاده از اطلاعات است.
سپس با گروه‌بندی اطلاعات، اهداف را شناسایی می‌کنید و با استفاده از اطلاعات موجود اقدامات لازم برای توسعه و پیشرفت فرهنگ و مردم یک جامعه را انجام می‌دهید.
وظایف شما به‌عنوان یک مردم‌شناس عبارت‌اند از
اگر به این رشته علاقه‌مند هستید، با ما همراه باشید تا در ادامه به جزئیات بیشتری از این رشته بپردازیم.
شما بعد از فارغ‌التحصیلی میتوانید به‌عنوان راهنمای تور، متصدی موزه یا کارشناس باستان‌شناسی در فرهنگ‌سراها و پژوهشگاه‌ها و همچنین در زمینه‌ی نویسندگی و خبرنگاری مشغول به کار شوید.
دروس روانشناسی، جامعه‌شناسی و آمار از دروس کاربردی در این رشته هستند.
چارت درسی دانشگاه‌ها معمولاً مشترک است. بااین‌حال، ممکن است در بعضی واحدهای دانشگاهی تفاوت جزئی وجود داشته باشد.
حال این تفاوت می‌تواند فقط در اسم، و محتوای درس یکسان باشد. چارت رشته‌ی مردم‌شناسی که برایتان آوردیم، برگرفته از چارت درسی این رشته در دانشگاه تهران و به شرح زیر است:
رشته‌ی مردم‌شناسی | |||||
اصول علم اقتصاد | آمار مقدماتی | مبانی جامعه‌شناسی | مبانی جمعیتشناسی | مبانی روانشناسی | مبانی مردم‌شناسی |
نظریه‌ی جامعه‌شناسی ۲ | مبانی فلسفه | مردمنگاری عملی | نشانه‌شناسی فرهنگی | مردم‌شناسی باستان‌شناختی | مردم‌شناسی ایالات و عشایر ایران |
مردم‌شناسی خویشاوندی | مردم‌شناسی فرهنگی | مردم‌شناسی پزشکی و سلامت | زیست‌شناسی فرهنگی | تاریخ تفکر مردم‌شناختی دراندیشمندان اسلامی | مردم‌شناسی روانشناختی |
کاربرد نرم‌افزارها و فناوریهای اطلاعاتی در مردم‌شناسی | روش تحقیق | فرهنگ عامه | اسطوره‌شناسی | مردم‌شناسی اقتصادی | تاریخ مردم‌شناسی |
نظریه‌های انسانشناسی | مردم‌شناسی زبان‌شناختی | مردم‌شناسی غرب آسیا | مردم‌شناسی سیاسی | مردم‌شناسی ارتباطات | مردم‌شناسی تعلیم و تربیت |
فرهنگ و توسعه | مردم‌شناسی دین | درآمدی بر انسانشناسی شهری | انسانشناسی زیستی | زبان‌ها و اقوام ایران | مردم‌شناسی جهانی‌شدن |
مردم‌شناسی حقوقی | مردم‌شناسی جنسی در ایران | مردم‌شناسی ادبیات | مردمنگاری نظری | مردم‌شناسی اسلام |
|
مدت زمان تحصیل در این رشته ۴ سال، معادل ۸ ترم تحصیلی است.
افرادی که ارتباط و کمک به دیگران را دوست دارند، این رشته این موقعیت را برایشان فراهم می‌کند.
ورود به بازار کار این رشته نسبتاً سخت است. البته اگر مهارت و دانش کافی در ارتباط با این رشته را داشته باشید، میتوانید به‌راحتی مشغول به کار شوید.
این رشته را میتوانید تا مقاطع کارشناسی‌ارشد و دکتری، در گرایش‌های مختلف، ادامه دهید.
براساس دفترچه‌ی انتخاب‌رشته‌ی سال ۱۴۰۲، مردم‌شناسی شامل ۱۷ گرایش در کارشناسی‌ارشد می‌شود که عبارت‌اند از:
مردم‌شناسی، جمعیتشناسی، جامعه‌شناسی، برنامه‌ریزی رفاه اجتماعی، جامعه‌شناسی انقلاب اسلامی، مطالعات فرهنگی، مطالعات جوانان، مدیریت راهبردی فرهنگی، برنامه‌ریزی توسعه‌ی منطقه‌ای، برنامه‌ریزی گردشگری، دانش اجتماعی مسلمین، فلسفه‌ی علوم اجتماعی، جامعه‌شناسی فرهنگی، توسعه‌ی محلی، مطالعات اوقات فراغت، گردشگری مذهبی، پژوهش علوم اجتماعی.
و ۷ گرایش در دکتری که عبارت‌اند از: جامعه‌شناسی، رفاه اجتماعی، سیاست‌گذاری فرهنگی، دانش اجتماعی مسلمین، مردم‌شناسی، علوم شناختی ـ روانشناسی، جمعیتشناسی.
بخشی از حوزه‌ی کاری این رشته مربوط به تدریس است، پس باید به تدریس علاقه داشته و علاوه‌بر آن توانایی انتقال مطالب را به‌خوبی داشته باشید.
اگر بخواهید در حوزه‌ی خبرنگاری مشغول به کار شوید، باید مهارت ارتباط با افراد متفاوت، تأثیرگذاری و بداهه‌گویی را فرابگیرید.
داشتن ذوق و استعداد نویسندگی و مهارت در نوشتن برای بخش نویسندگی در دفاتر مجلات و روزنامه‌ها ضروری است.
وضعیت این رشته در بخش اپلای متوسط است، یعنی اگر توانمندی‌های لازم و دانش زبانی خوبی داشته باشید برای مهاجرت رشته‌ی مناسبی است.
طبق آزمون MBTI و شخصیت شناسی این آزمون، ۶ تیپ شخصیت مناسب این رشته هستند:
ENTJ (فرمانده)، از جمله ویژگیهای این شخصیت: برون‌گرا، شمی، فکری، داوری‌کننده، رئیس، رهبر، اجراکننده، استراتژیست، تحلیلگر و اجتماعی است.
INFP (رؤیاپرداز)، از جمله ویژگیهای این شخصیت: درون‌گرا، شمی، احساسی، ملاحظه‌کننده، صبور، حساس، هنرمند، اهل نظریه و تئوری و دارای قوه‌ی تخیل قوی است.
ENFP (وکیل مدافع)، از جمله ویژگیهای این شخصیت: برون‌گرا، شمی، احساسی، ملاحظه‌کننده، خلاق، اجتماعی، رهبر و الهام‌بخش است.
ENFJ (مربی رشد)، از جمله ویژگیهای این شخصیت: برون‌گرا، شمی، احساسی، داوری‌کننده، منظم، اجتماعی، مردمدار و صبور است.
INFJ (محرمِ راز)، از جمله ویژگیهای این شخصیت: درون‌گرا، شمی، احساسی، داوری‌کننده، اهل نظریه و تئوری، خلاق و آیندهنگر است.
ESFJ (حامی)، از جمله ویژگیهای این شخصیت: برون‌گرا، حسی، احساسی، داوری‌کننده، قانون‌مدار، وقت‌شناس و متعهد است.
این رشته نیازمند علاقه و مهارت بالاست. شما باید توانایی خوب‌صحبت‌کردن و بداهه‌گویی را داشته باشید تا از عهده‌ی مصاحبه با افراد و تهیه‌ی گزارش به‌خوبی بر بیایید.
همیشه در نظر داشته باشید که دروس دانشگاهی به‌تنهایی نمی‌توانند باعث موفقیت شما در کار شوند، پس حتماً از ترم ۵ و ۶ به بعد سعی کنید در دور‌ه‌های کارآموزی زیادی شرکت کنید و مهارت خودتان را پرورش دهید.
