رشته طراحی پارچه جزء رشته‌های گروه هنر است. در این رشته، که زمینه‌های هنری و صنعتی دارد، دانشجویان مهارت‌ها و دانش‌های لازم برای طراحی و ایجاد الگوها و طرح‌های مختلف بر روی پارچه‌ها را یاد می‌گیرند.
این رشته شامل ترسیم دستی و استفاده از نرم‌افزارهای کامپیوتری در طراحی پارچه می‌شود.
دانشجویان در این رشته، به‌صورت حرفه‌ای و خلاقانه، الگوها، طرح‌ها و نقوش را برای پارچه‌های مختلف طراحی می‌کنند. آنها با استفاده از ابزارهای مختلف مانند مداد، آبرنگ، قلم، قیچی و نرم‌افزارهای طراحی، طرح‌ها و الگوهای خود را روی کاغذ یا روی نمونه‌های پارچه ایجاد می‌کنند.
علاوه‌بر طراحی الگوها و طرح‌ها، دانشجویان باید با مواد و انواع پارچه‌های مختلف آشنا باشند و بتوانند با توجه به ویژگی‌های مختلف پارچه‌ها، طرح‌های مناسب را به وجود آورند.
آنها باید درک عمیقی از اصول طراحی، رنگ‌شناسی، ترکیبات رنگی، نساجی و فرایندهای تولید پارچه داشته باشند.
مهارت‌های مورد نیاز در رشته‌ی طراحی پارچه شامل ترسیم، نقاشی، طراحی دیجیتال، دانش نساجی، آشنایی با مواد و فرایندهای تولید پارچه و نیز استفاده از نرم‌افزارهای طراحی مختلف مانند Adobe Photoshop و Illustrator است.
این رشته به‌صورت نیمه‌متمرکز است، یعنی شما بعد از کسب حد نصاب علمی لازم برای قبولی در رشته و شهر مورد نظر، باید در یک آزمون عملی هم شرکت کنید و بعد از قبولی در این آزمون میتوانید به تحصیل در این رشته بپردازید.
در ادامه به جزئیات بیشتری از این رشته میپردازیم.
بازار کار این رشته از طُرُق مختلف با صنایع گوناگون مرتبط می‌شود؛ برای مثال با استفاده از پارچه‌ها، میتوانید در صنعت مد، مبلمان، دکوراسیون داخلی و صنایع‌دستی مشغول به کار شوید. در این صنایع، افراد می‌توانند به‌عنوان طراحان مستقل، طراحان داخلی در شرکت‌های مد و طراحی، یا در کارگاه‌ها و کارخانه‌های تولید پارچه و لباس فعالیت کنند.
در صنعت مد، طراحان پارچه با طراحی الگوها و طرح‌های منحصربه‌فرد بر روی پارچه‌ها، به تولید لباس‌ها، پوشاک و لوازم جانبی مد می‌پردازند. همان‌طور که اشاره شد، آنها می‌توانند به‌عنوان طراحان مستقل در کارگاه‌ها و استودیوهای خود فعالیت کنند یا در شرکت‌های بزرگ مد به‌عنوان عضو تیم طراحی وابسته به شرکت مشغول به کار شوند.
علاوه‌بر صنعت مد، طراحان پارچه می‌توانند در صنایع مرتبط دیگر همچون تولید مبلمان و دکوراسیون داخلی، به طراحی الگوها و پارچه‌های منحصربه‌فرد برای کاورهای مبلمان، پرده‌ها، رومیزی‌ها و لوازم دکوراسیون داخلی مشغول شوند.
همچنین، در صنایع‌دستی، طراحان پارچه می‌توانند در طراحی الگوها و نقش‌های مختلف برای تولید محصولات دستی مانند گلیم، قالی، رومیزی‌های زیبا و لوازم تزئینی فعالیت کنند.
چارت درسی دانشگاه‌ها معمولاً مشترک است. با‌این‌حال، ممکن است در بعضی واحدهای دانشگاهی تفاوت جزئی وجود داشته باشد.
حال این تفاوت میتواند فقط در اسم، و محتوای درس یکسان باشد. چارت درسی رشته‌ی طراحی پارچه که برایتان آوردیم، برگرفته از چارت درسی این رشته در دانشگاه الزهرا و به شرح زیر است:
چارت درسی رشته‌ی طراحی پارچه | ||||
طراحی ۱ و ۲ | مبانی هنرهای تجسمی ۱ و ۲ | کارگاه بافت | شناخت الیاف و پارچه | عکاسی ۱ و ۲ |
آشنایی با هنرهای سنتی | آشنایی با پارچه و لباس‌های سنتی | عفاف و حجاب | مبانی طراحی پارچه با رایانه | هندسه‌ی نقوش |
طراحی لباس ۱ و ۲ | هنر و تمدن اسلامی ۱ و ۲ | رنگرزی با مواد طبیعی | طراحی پارچه | بازاریابی و اقتصاد |
کارگاه چاپ سیلک | کارگاه بافت صنعتی | آشنایی با هنرهای معاصر | تاریخ لباس | دوخت سنتی |
روش تحقیق | معماری داخلی | کارگاه چاپ سیلک‌اسکرین | طراحی پارچه با کامپیوتر ۱ و ۲ | تجزیه و تحلیل آثار هنری ۱ و ۲ |
بررسی آثار طراحان لباس | طراحی پارچه تخصصی | جامعه شناسی هنر | کارآموزی | پروژه |
دانشگاه‌های پذیرنده‌ی رشته‌ی طراحی پارچه | |||
دانشگاه الزهرا (ویژه‌ی خواهران) | دانشگاه هنر تهران | دانشگاه سمنان | دانشگاه حضرت معصومه (ویژه‌ی خواهران) |
رشته‌ی طراحی پارچه به افراد اجازه می‌دهد تا خلاقیت و استعداد هنری خود را شکوفا کنند. طراحان پارچه می‌توانند الگوها و طرح‌های منحصربه‌فردی را ایجاد کرده و هنر خود را در صنعت مورد استفاده به کار گیرند.
این رشته ارتباط نزدیکی با صنعت مد و صنایع مرتبط دارد. برای دانشجویان این امکان فراهم می‌شود که در زمینه‌های مختلفی مانند طراحی لباس، مبلمان، دکوراسیون داخلی و صنایع‌دستی فعالیت و در صنعتی پویا و خلاق شروع به کار کنند.
مهارت‌هایی که در طراحی پارچه به دست می‌آید، قابلیت انتقال به صنایع مرتبط دیگر را دارند. طراحی پارچه میتواند به‌عنوان پایه‌ای برای ورود به حوزه‌هایی مانند طراحی صنعتی، چاپ و نشریه‌سازی، طراحی تزئینی و حتی فضای مجازی باشد.
در بخش «بازار کار» اشاره شد که رشته‌ی طراحی پارچه از نیازهای مداوم صنایع مرتبط برخوردار است. طراحان پارچه می‌توانند به‌عنوان طراحان مستقل، طراحان داخلی در شرکت‌های مد و طراحی، و یا در کارگاه‌ها و کارخانه‌ها مشغول به کار شوند.
رشته‌ی طراحی پارچه رشته‌ای پویا و متنوع است. هر پارچه میتواند یک داستان، یک احساس و یا یک مفهوم را منتقل کند. این تنوع، طراحان را با چالش‌های گوناگونی در مورد رنگ، الگو، جزئیات فنی و نوآوری روبه‌رو می‌کند.
طراحان پارچه معمولاً با مشتریان و هدف‌گذاری برندها در تعامل هستند. آنها می‌توانند نیازها و ذائقه‌های مشتریان را درک کنند و با طراحی الگوها و طرح‌هایی که بازار مد نیاز دارد، به تجارت و بازاریابی موفق کمک کنند.
طراحی پارچه میتواند به شکل قابل توجهی بر رونق بازار و فروش صنایع مرتبط تأثیر بگذارد. طرح‌ها و الگوهای خلاقانه می‌توانند مشتریان را جذب و به رونق تولید و فروش کمک کنند.
طراحان معمولاً در حین تحصیل و کار به فرصت‌های شبکه‌سازی با صنعتیان، طراحان و تولیدکنندگان دسترسی دارند. این شبکه‌ها می‌توانند به آنها در یافتن فرصت‌های شغلی، همکاری در پروژه‌های مشترک و ارتقای حرفه‌ای کمک کنند.
صنعت مد و طراحی پارچه رقابت بسیار بالایی دارد. برای رسیدن به موفقیت و تأثیرگذاری، طراحان باید با تعداد زیادی از رقبا روبه‌رو شوند و باید بتوانند با طرح‌ها و الگوهای خلاقانه و منحصربه‌فردِ خود تمایز خود را نشان دهند.
در بسیاری از موارد، طراحان پارچه ممکن است با فشار زمانی شدید مواجه شوند. ممکن است بخشی از فرایند طراحی، تولید و تحویل در مدت زمان کوتاهی انجام شود که این میتواند به افزایش استرس و فشار منجر شود.
صنعت مد به‌سرعت تغییر می‌کند و طراحان پارچه باید همیشه به‌روز و با روند‌ها و گرایش‌های جدید در صنعت مد آشنا باشند. این ممکن است نیازمند تلاش مداوم و به‌روزرسانی حرفه‌ای باشد.
بازار مد و طراحی پارچه اغلب به نوسانات و تغییرات قیمت و تقاضا واکنش نشان می‌دهد. این ممکن است باعث ناپایداری در فرصت‌های شغلی و درآمد طراحان شود.
برای شروع یک کسب و کار یا توسعه‌ی حرفه در طراحی پارچه، ممکن است به سرمایه‌ی اولیه‌ی قابل توجهی نیاز باشد.
برای طراحی پارچه، باید درک عمیقی از اصول طراحی داشته باشید؛ از جمله استفاده از رنگ، الگوها، ترکیبات و نسبت‌های ظاهری.
شما باید قادر به استفاده از نرم‌افزارهای طراحی مانند Adobe Photoshop، Adobe Illustrator و نرم‌افزارهای مشابه برای ایجاد طرح‌های پارچه باشید.
برای طراحی پارچه، شما باید مواد مورد استفاده در صنعت پارچه و بافت‌های مختلف را بشناسید. باید بدانید که هر نوع بافت چگونه رفتار می‌کند و چگونه می‌توان طرح‌ها را بر روی آنها اعمال کرد.
این مورد شامل توانایی طراحی دستی با قلم و کاغذ است. شما باید بتوانید ایده‌ها و طرح‌های خود را به‌صورت دستی به تصویر بکشید و از ابزارهای هنری مختلف مانند خودکارهای رنگی، قلم‌های آبرنگ و غیره استفاده کنید.
برای برجسته‌بودن در این رشته، باید خلاق و نوآور باشید و بتوانید ایده‌های جدید و منحصربه‌فرد داشته باشید.
در بسیاری از موارد، طراحان پارچه در تیم‌های چندرشته‌ای کار می‌کنند. بنابراین، کار گروهی و هماهنگی با آنها یکی از مهمترین توانایی‌هاست.
این رشته را میتوانید تا مقطع کارشناسی‌ارشد ادامه دهید.
براساس دفترچه‌ی انتخاب‌رشته‌ی سال ۱۴۰۲، طراحی پارچه شامل ۱ گرایش در کارشناسی‌ارشد می‌شود که عبارت است از: طراحی پارچه و لباس.
پ.ن: همچنین میتوانید در رشته‌های مربوط به طراحی پارچه نیز برای کنکور کارشناسی‌ارشد و دکتری شرکت کنید.
وضعیت اپلای در این رشته به عوامل مختلفی مانند محل تحصیل، کشور و دانشگاه مورد نظر، تقاضا و تعداد ظرفیت‌های موجود و زمان بررسی اپلیکیشن‌ها بستگی دارد.
برای دریافت اطلاعات دقیق‌تر و به‌روز در مورد وضعیت اپلای، بهتر است با دانشگاه‌ها یا مراکز آموزشی مورد نظر خود تماس بگیرید.
آنها می‌توانند به شما اطلاعات جدیدتر درباره‌ی زمان‌بندی و فرایند پذیرش رشته‌ی مورد نظر را ارائه کنند.
طبق آزمون MBTI و شخصیت شناسی این آزمون، ۳ تیپ شخصیت مناسب این رشته هستند:
ISFP (هنرمند)، از جمله ویژگی‌های این شخصیت: درون‌گرا، حسی، احساسی، ملاحظه‌کننده، خلاق، نوآور، سازگار، صبور و آرام است.
ENFP (وکیل مدافع)، از جمله ویژگی‌های این شخصیت: برون‌گرا، شمی، احساسی، ملاحظه‌کننده، خلاق، اجتماعی، رهبر و الهام‌بخش است.
INFJ (محرمِ راز)، از جمله ویژگی‌های این شخصیت: درون‌گرا، شمی، احساسی، داوری‌کننده، اهل نظریه و تئوری، خلاق و آینده‌نگر است.
قبل از انتخاب رشته و قبل از ورود به هر رشته‌ای خوب فکر کنید. با افرادی که قبل از شما این مسیر را طی کرده‌اند صحبت و از تجربه‌هایشان استفاده کنید. همچنین از راهنمایی‌های مشاوران ماهر و متخصص در این زمینه بهره ببرید.
انتخاب رشته مهمترین تصمیم شما در زندگی است. نباید فقط به لحظه‌ای که در آن قرار دارید فکر کنید و تصمیم بگیرید، به چهار سال بعد خود نگاه کرده و تصور کنید با این انتخاب در کجا قرار خواهید گرفت.
