رشته فلسفه جزء رشته‌های علوم انسانی است، و هرساله دانشآموزان زیادی علاقه‌مند به انتخاب این رشته هستند.
فلسفه از جمله رشته‌هایی است که به مطالعه‌ی مسائل اساسی و جامع در مورد موضوعاتی میپردازد که مربوط به هستی و آگاهی انسان است.
روش پرداختن فلسفه، عقلانی و منطقی است. فلسفه به معنی دوست‌داشتن حکمت است؛ این معنی ریشه‌ی یونانی دارد که اولین بار فیثاغورث آن را به کار برد وقتی که از او پرسیدند آیا تو انسان حکیمی هستی؟ پاسخ داد که خیر، من دوست‌دار حکمت هستم.
اساس رشته فلسفه بر این است که به عمیق‌ترین و بزرگ‌ترین سؤالات زندگی انسانی پاسخ دهد.
فلسفه به بررسی موضوعاتی مانند همه‌ی امور در عالم هستی، جهان هستی و آگاهی انسان در فلسفه، علم و معرفت‌شناسی، عالم طبیعت تا ماوراء‌الطبیعت، روح انسان و موجودات غیرمادی تا اجسام میپردازد.
در ادامه به جزئیات بیشتری از رشتهی فلسفه میپردازیم.
بعد از فارغ‌التحصیلی میتوانید به‌عنوان استاد و معلم فلسفه به تدریس بپردازید یا در مراکز پژوهشی مثل دایرةالمعارف‌ها و پژوهشگاه‌های علوم انسانی فعالیت کنید که البته در چنین مراکزی، بیشترِ فارغ‌التحصیلان، فوق‌لیسانس و دکترای فلسفه دارند و در صورتی که فعال و علاقه مند باشید، میتوانید با مدرک لیسانس فلسفه به‌عنوان دستیار پژوهشگر در برخی از این مراکز مشغول به کار شوید.
دروس فلسفه، زبان انگلیسی (برای افرادی که به فلسفه‌ی غرب علاقه‌مند هستند) و زبان عربی (برای افرادی که به فلسفه‌ی اسلامی علاقه‌مند هستند) از دروس کاربردی در این رشته هستند.
چارت درسی دانشگاه‌ها معمولاً مشترک است.
با‌این‌حال، ممکن است در بعضی واحدهای دانشگاهی تفاوت جزئی وجود داشته باشد.
حال این تفاوت میتواند فقط در اسم، و محتوای درس یکسان باشد.
چارت درسی رشته فلسفه که برایتان آوردیم، برگرفته از چارت درسی این رشته در دانشگاه تهران و به شرح زیر است:
رشتهی فلسفه | |||||
منطق قدیم ۱ و ۲ | تاریخ فلسفه‌ی یونان ۱ (از آغاز تا افلاطین) | عرفان عملی | متدولوژی و روش تحقیق | علم اصول | فلسفه‌ی اخلاق در تفکر اسلامی |
منطق جدید ۱ و ۲ | تاریخ فلسفه‌ی یونان ۲ | فلسفه‌ی تاریخ | کلیات فلسفه (فلسفه‌ی عمومی) | علم و تمدن در اسلام | زبان عربی ۱ و ۲ و ۳ |
علم کلام | تاریخ فلسفه از آغاز قرون وسطی تا رنسانس | فلسفه‌ی تطبیقی | عرفان نظری | اصلاح‌شناسی فلسفی | منتخب متون کلامی و فلسفی |
فلسفه‌ی اسلامی ۱ و ۲ و ۳ | تاریخ فلسفه از بیکن تا هیوم | فلسفه‌ی تعلیم و تربیت | فلسفه‌ی علوم ۱ و ۲ | تاریخ علم | متافیزیک عمومی در غرب |
تاریخ فلسفه‌ی اسلامی ۱ (از آغاز تا ابن‌رشد) | تاریخ فلسفه از کانت تا نیمه‌ی دوم قرن ۱۹ | فلسفه‌ی سیاست | متون فلسفی به زبان خارجی ۱ و ۲ | تفکر در شرق آسیا (چین و هند) | مکاتب روان‌شناسی ۱ و ۲ |
تاریخ فلسفه‌ی اسلامی ۲ (از ابن‌رشد به بعد) | تاریخ فلسفه‌ی جدید و معاصر | فلسفه‌ی هنر و زیبایی‌شناسی | متون فلسفی به زبان عربی ۱ و ۲ | شناخت ادیان | فلسفه‌ی معاصر و مکاتب جدید قرن ۲۰ |
فلسفه‌ی اخلاق در تفکر غربی | مکاتب جامعه‌شناسی | علم کلام |
| ||
مدت زمان تحصیل در این رشته ۴ سال، معادل ۸ ترم تحصیلی است.
فلسفه به انسان کمک میکند تا با دید بازتری به جهان نگاه کند و به کمال برسد، و باعث رشد و آگاهی زیادی در افراد میشود.
بازار کار بسیار خوبی در این رشته وجود ندارد، البته پیداکردن شغل و ورود به بازار کار به مهارت و توانایی خودتان نیز بستگی دارد.
این رشته را میتوانید تا مقاطع کارشناسی‌ارشد و دکتری، در گرایش‌های مختلف، ادامه دهید.
براساس دفترچه‌ی انتخاب‌رشته‌ی سال ۱۴۰۲، رشتهی فلسفه شامل ۹ گرایش در کارشناسی‌ارشد میشود که عبارت‌اند از:
فلسفه، فلسفه‌ی هنر، فلسفه و حکمت اسلامی، منطق، اخلاق، فلسفه‌ی دین، فلسفه‌ی رسانه، فلسفه‌ی ذهن، فلسفه‌ی معاصر.
و ۱۵ گرایش در دکتری که عبارت‌اند از:
فلسفه، فلسفه‌ی تحلیلی، فلسفه‌ی دین، فلسفه‌ی اخلاق، فلسفه‌ی اخلاق تطبیقی، فلسفه‌ی تطبیقی، فلسفه‌ی حقوق، فلسفه‌ی هنر، حکمت هنرهای دینی، فلسفه‌ی علوم اجتماعی، فلسفه‌ی اقتصاد اسلامی، فلسفه‌ی منطق، فلسفه‌ی فیزیک، تاریخ علم در دوره‌ی اسلام، فلسفه‌ی تعلیم و تربیت.
علاقه‌‌داشتن به رشتهی فلسفه اهمیت بالایی دارد. همان‌طور که اشاره شد، آشنايي كامل به زبان انگليسي براي افرادی که به فلسفه‌ی غرب و آشنايي به زبان عربي براي افرادی که به فلسفه‌ی اسلامي علاقه دارند، ضروری و واجب است.
شما باید مهارت‌های فکری، قدرت تصمیمگیری در شرایط بحرانی، قدرت تجزیه و تحلیل، مهارت‌های ارتباطی، مهارت‌های نوشتاری، مهارت ارتباط فردی بالایی داشته باشید و به تحقیق و پژوهش علاقه‌مند باشید.
این رشته در بخش اپلای وضعیت متوسطی دارد، یعنی اگر توانمندی‌های لازم و دانش زبانی خوبی داشته باشید برای مهاجرت رشتهی مناسبی است.
طبق آزمون MBTI و شخصیت شناسی این آزمون، ۱ تیپ شخصیت مناسب این رشته است:
INTP (مهندس)، از جمله ویژگی‌های این شخصیت: درون‌گرا، شمی، فکری، ملاحظه‌کننده، اهل نظریه و تئوری، تحلیلگر، آینده‌نگر، هدفمند و کمالگراست.
اکثر رشته‌های علوم پایه بازار کار خوبی ندارند و توجه زیادی هم به آنها نشده است. برای موفق‌شدن در این رشته‌ها، باید نوآوری و ایده‌های جدید داشته باشید.
اگر بتوانید در این حوزه‌ها کار بخصوصی انجام دهید، رشد و پیشرفت بزرگی خواهید کرد، چون شما جزء اولین افرادی خواهید شد که به این حوزه‌های کاری توجه کرده است.
نکته‌ی مهم این است که شما باید به این رشته و خلاقیت و نوآوری در این حوزه علاقه‌مند باشید. اگر صرفاً به خاطر رفتن به دانشگاه و گرفتن مدرک می‌خواهید وارد این رشته شوید، اشتباه بزرگی است و فقط چهار سال از زندگی خودتان را هدر داده‌اید.
شما میتوانید در این چهار سال روی توانایی و توانمندی خودتان کار کنید، و در این مسیر از مشاوران متخصص و افرادی که قبل از شما این مسیر را پیمودند کمک بگیرید.
