مهندسی آب در سه کلمه یعنی حفظ، انتقال و پخش آب. فرض میکنیم در محدوده‌ای، حجمی از آب قرار دارد که می‌خواهیم آن را نگه داریم، سپس منتقل و پخش کنیم. این کار دقیقاً چیست؟
به شما پروژه‌ای میدهند، حال شما باید زمینی را بررسی کنید که از چه نوع است؛ چه لولهای با چه قیمتی مناسب است.
چقدر میتواند آب جمع کند؛ و بعد از آن‌که این اطلاعات را به دست آوردید، باید فکر کنید بهینه‌ترین شکل طراحی این سیستم چه چیزی میتواند باشد و چه چیزی بسازید که بهترین نتیجه را بدهد.
این یک توضیح ساده و کلی برای این رشته است.
در ادامه به جزئیات بیشتری از این رشته میپردازیم.
این رشته دو نوع حیطه‌ی کاری دارد؛ یا میتوانید به‌عنوان مهندس آب، در زمینه‌ی طراحی سیستم‌ها برای زمین‌های مختلف کشاورزی و غیره فعالیت کنید و یا شغل پشت میز و دفتری داشته باشید.
به‌طورکلی، فارغ‌التحصیلان این رشته میتوانند در سازمان‌های وزارت نیرو مانند شرکت‌های آب منطقه‌ای، شرکت‌های آب و فاضلاب شهری و روستایی، وزارت جهاد کشاورزی، مهندسین مشاور آب و خاک، شرکت‌های خصوصی مشاور و پیمانکاری و شیلات مشغول به کار شوند.
همچنین علاوه‌بر کار در اداراتِ زیرمجموعه‌ی وزارت نیرو و جهاد کشاورزی، میتوانید در بخش خصوصی به‌عنوان مهندس مشاور کسب تجربه کنید و با انواع پروژه‌های آب در بخش‌های مختلف مانند کشاورزی، انتقال آب، منابع آب، مهندسی رودخانه، اجرای سازههای حفاظتی در رودخانه، سدسازی، ایستگاه‌های پمپاژ آب، اجرای سیستم‌های آبیاری تحت فشار و زهکشی اراضی آشنا شوید.
درس فیزیک، ریاضی، جغرافیا و انسان و محیط‌زیست به این رشته مرتبط هستند.
چارت درسی دانشگاه‌ها معمولاً مشترک است. با‌این‌حال، ممکن است در بعضی واحدهای دانشگاهی تفاوت جزئی وجود داشته باشد.
حال این تفاوت میتواند فقط در اسم، و محتوای درس یکسان باشد. چارت درسی رشته‌ی مهندسی آب که برایتان آوردیم، برگرفته از چارت درسی این رشته در دانشگاه صنعتی اصفهان و به شرح زیر است:
ریاضی عمومی ۱ و ۲ | مبانی خاک‌شناسی | آمار و احتمالات | آزمایشگاه علوم باغبانی | هیدرولیک |
فیزیک ۱ و ۲ | آزمایشگاه مبانی خاک شناسی | مکانیک سیالات | مساحی و نقشه‌برداری | طراحی سیستم‌های زهکشی |
معادلات دیفرانسیل | هوا و اقلیم‌شناسی | مقاومت مصالح | رابطه‌ی آب، خاک و گیاه | پمپ‌ها و ایستگاه‌های پمپاژ |
زمین‌شناسی عمومی | آزمایشگاه هوا و اقلیم شناسی | اصول و روش‌های آبیاری | آزمایشگاه رابطه‌ی آب، خاک و گیاه | مصالح ساختمانی |
آزمایشگاه زمین‌شناسی | استاتیک | آزمایشگاه اصول و روش‌های آبیاری | هیدرولوژی آب‌های سطحی | اقتصاد مهندسی کشاورزی |
رسم فنی و نقشه‌کشی | اصول زراعت | علوم باغبانی | مبانی برنامه‌سازی کامپیوتر | هیدرولیک |
ریاضی عمومی ۱ و ۲ | مبانی خاک‌شناسی | آمار و احتمالات | آزمایشگاه علوم باغبانی |
|
مدت تحصیل در این رشته ۴ سال، معادل ۸ ترم درسی است.
اگر مهارتهای زیادی داشته باشید، بازار کار در این رشته خوب است.
این رشته در بازار کار یک رقیب دارد و آن هم بچه‌های مهندسی عمران هستند که در بخش سازه از بچه‌های مهندسی آب قوی‌تر هستند و معمولاً فضا را برای مهندسی آب تنگ میکنند؛ در صورتی که رشته مهندسی آب دروس خیلی کامل‌تری در این زمینه دارد.
این رشته را میتوانید تا مقاطع کارشناسی‌ارشد و دکتری، در رشتههای مرتبط به این رشته، ادامه دهید.
گرایش‌های رشته‌ی مهندسی آب در کارشناسی‌ارشد و دکتری
براساس دفترچه‌ی انتخاب‌رشته‌ی سال ۱۴۰۲، رشته‌ی مهندسی آب شامل ۷ گرایش در کارشناسی‌ارشد می‌شود که عبارت‌اند از:
آبیاری و زهکشی، سازههای آبی، رودخانه‌ها و اکوسیستم‌های آبی، منابع آب، مدیریت و برنامه‌ریزی منابع آب، هواشناسی کشاورزی، هیدروانفورماتیک.
و شامل ۴ گرایش در دکتری که عبارت‌اند از: آبیاری و زهکشی، سازههای آبی، منابع آب، هواشناسی کشاورزی.
توانایی‌های لازم برای رشته‌ی مهندسی آب
در درجه‌ی اول فیزیک قوی و بعد ریاضی قوی لازمه‌ی این رشته است.
همچنین باید به نرم‌افزارهایی مثل GIS، Hec-Ras ،AutoCad ،Flow3D ،Fluent ، Hammer مسلط باشید (در دانشگاه با این نرم‌افزارها آشنا میشوید).
اگر از دانشگاهی با سطح بالا فارغ‌التحصیل شده باشید، اپلای برای این رشته بسیار راحت است.
ولی باید در نظر داشته باشید که نمرات دروس تخصصی و نمره‌ی زبان انگلیسیتان باید بالا باشد تا پذیرش را برایتان راحت‌تر کند.
طبق آزمون MBTI و شخصیت‌شناسی این آزمون، ۴ تیپ شخصیت مناسب این رشته هستند:
ESTP (متقاعدکننده)، از جمله ویژگی‌های این شخصیت: برون‌گرا، حسی، فکری، ملاحظه‌کننده، هدایت‌گر، ریسک‌پذیر و هدفمند است.
ESTJ (ناظر)، از جمله ویژگی‌های این شخصیت: برون‌گرا، حسی، فکری، داوری‌کننده، عمل‌گرا، رهبر، سختکوش، جزئی‌نگر و هدایت‌گر است.
ISTJ (بازپرس)، از جمله ویژگی‌های این شخصیت: درون‌گرا، حسی، فکری، داوری‌کننده، وظیفه‌شناس، مسئولیت‌پذیر، عمل‌گرا، قاطع، مصمم و متمرکز است.
ISFP (صنعتگر)، از جمله ویژگی‌های این شخصیت: درون‌گرا، حسی، احساسی، ملاحظه‌کننده، خلاق، نوآور، سازگار، صبور و آرام است.
اگر میخواهید در این رشته پیشرفت زیادی داشته باشید، باید خیلی تلاش کرده و در زمان تحصیل‌تان حتماً در دور‌ه‌های کارآموزی شرکت کنید و همچنین حتماً ادامه تحصیل دهید و به مدرک کارشناسی اکتفا نکنید.
این رشته پروژه‌های سخت و طولانی زیادی دارد، پس حتماً باید به این رشته و کار آن علاقه‌مند باشید.
