رشته نفت در مقطع کارشناسی به علوم و فنون مرتبط با پالایش و تبدیل نفت خام و گاز طبیعی و گاز با استفاده از فرایندهای شیمی و تبدیل به انواع سوختها، انواع روغنهای روانکننده و مواد اولیه‌ی پتروشیمی، تصفیه و تبدیل نفت و گاز می‌پردازد.
ایران کشوری‌ست که از نظر نفتی در موقعیت بسیار خوبی قرار دارد. به همین دلیل، دارای صنایع پالایش نفت، گاز و پتروشیمی است.
صنایع نفتی نقش اصلی را در بیشتر صنایع ایفا می‌کنند. نقش تولیدات صنایع نفت و گاز و پتروشیمی، در کاهش وابستگی به واردات و صادرات این محصولات، به جای صادرکردن نفت خام و تبدیل این مواد به محصولات صنایع پتروشیمی مثل کود شیمیایی، مواد پلیمری برای تهیه‌ی لاستیک، پلاستیک و الیاف مصنوعی، مواد شیمیایی مختلف مثل اسیدها، بازها، نمک‌ها، رنگینه‌ها، شوینده‌ها، حلال‌ها، مواد بهداشتی و غیره نقشی بسیار مهم است.
بعد از فارغ‌التحصیلی میتوانید در وزارت نفت یا شرکت‌های خصوصی مشغول به کار شوید. فقط باید توجه داشته باشید دانشگاه صنعت نفت و وزارت نفت هيچ‌گونه تعهدی جهت استخدام فارغ‌التحصيلان ندارند.
اگر بخواهیم دروسی را که از دبیرستان به این رشته مربوط است نام ببریم، میتوانیم به درس زمینشناسی، حسابان و شیمی اشاره کنیم.
چارت درسی دانشگاهها معمولاً مشترک است. بااین‌حال، ممکن است در بعضی واحدهای دانشگاهی تفاوت جزئی وجود داشته باشد. حال این تفاوت میتواند فقط در اسم، و محتوای درس یکسان باشد.
چارت درسی رشته مهندسی نفت که برایتان آوردیم، برگرفته از چارت درسی این رشته در دانشگاه امیرکبیر تهران و به شرح زیر است:
پ.ن: گرایش‌های رشته‌ها از مقطع کارشناسی حذف شده، ولی اگر علاقه به گرایش خاصی داشته باشید، میتوانید واحدهای مربوط به گرایش مورد نظر را در کارشناسی‌ارشد اخذ کنید.
ریاضی عمومی ۱ و ۲ | محاسبات عددی | سنگشناسی | مکانیک سیالات | مهندسی حفاری ۱ و ۲ | کارآموزی |
فیزیک عمومی ۱ و ۲ | آمار و احتمالات مهندسی | زمینشناسی نفت | مکانیک سیالات دوفازی | آزمایشگاه حفاری | پروژه |
معادلات دیفرانسیل | آشنایی با مهندسی نفت | ترمودینامیک و رفتار گازها | مهندسی مخازن نفت و گاز ۱ و ۲ | کاربرد ریاضیات در مهندسی نفت |
|
شیمی عمومی | پدیدههای انتقال | خواص سنگ‌های مخزن | نمودارگیری چاه | ژئوفیزیک |
|
آزمایشگاه شیمی عمومی | زمینشناسی عمومی و ساختمانی | آزمایشگاه خواص سنگ و سیال مخزن | مهندسی بهره‌برداری از منابع نفت و گاز | ژئوشیمی آلی (نفت) |
|
ریاضیات مهندسی | مکانیک سنگ | خواص سیالات مخزن | چاه‌آزمایی و تحلیل نتایج | روش تحقیق |
|
مدت تحصیل در این رشته ۴ سال، معادل ۸ ترم درسی است.
به دلیل وجود یکی از بزرگترین ذخایر نفت و گاز در ایران، بازار کار این رشته در وضعیت بسیار خوبی قرار دارد و درآمد بعضی از گرایش‌های مهندسی نفت بسیار زیاد است و بیشتر فارغ‌التحصیلان این رشته در صورت داشتن مهارت لازم بیکار نمی‌مانند.
سختی کار این رشته بسیار بالاست و مهندسان نفت باید در محیط‌های کاری سخت مثل دریا و بیابان کار کنند.
این رشته را میتوانید تا مقاطع کارشناسی‌ارشد و دکتری ادامه دهید.
براساس دفترچه‌ی انتخاب‌رشته‌ی سال ۱۴۰۲، مهندسی نفت شامل ۵ گرایش در کارشناسی‌ارشد می‌شود که عبارت‌اند از:
اکتشاف، حفاری، بهره‌برداری، مخازن، تجهیزات نفت.
و ۴ گرایش در دکتری که عبارت‌اند از: اکتشاف نفت، حفاری، بهره‌برداری، مخازن.
این رشته به ریاضی و زمینشناسی قوی نیاز دارد و علاوه‌بر‌آن، چون محیط کاری این رشته بیشتر در خارج از شهر است، باید از نظر روحی و جسمی شرایط و توانایی ادامه‌دادن را داشته باشید.
امکان بورسیه‌شدن برای این رشته بسیار بالا است. ولی باید حتماً به زبان انگلیسی یا زبان کشور مقصد مسلط و مدرک معتبر با نمره‌ی بالا داشته باشید.
طبق آزمون MBTI و شخصیت‌شناسی این آزمون، ۳ تیپ شخصیت مناسب این رشته هستند:
ISTJ (بازپرس)، از جمله ویژگی‌های این شخصیت: درون‌گرا، حسی، فکری، داوری‌کننده، وظیفه شناس، مسئولیت‌پذیر، عمل‌گرا، قاطع، مصمم و متمرکز است.
ISTP (صنعتگر)، از جمله ویژگی‌های این شخصیت: درون‌گرا، حسی، فکری، ملاحظه‌کننده، تحلیلگر، منطقی، حلال مشکلات، نتیجه‌گرا، هدایتگر، فنی و ماهر است.
ISFP (هنرمند)، از جمله ویژگی‌های این شخصیت: درون‌گرا، حسی، احساسی، ملاحظه‌کننده، خلاق، نوآور، سازگار، صبور و آرام است.
مهندسی نفت رشته‌ای با درآمد خوب است اما سختی کار خیلی بالایی دارد و همچنین ورود به بازار کارِ این رشته مقداری رقابتی است.
اما اگر توانایی و مهارت خودتان را بالا ببرید و در زبان انگلیسی قوی باشید، میتوانید راحت وارد بازار کار شوید.
البته محیط و شرایط این کار ممکن است برای خانم‌ها سخت‌تر باشد که در‌آن‌صورت با گرفتن مدرک دکتری میتوانید به‌عنوان استاد دانشگاه وارد هیئت علمی و مشغول به کار شوید.
