رشته نمایش عروسکی جزء رشته‌های گروه هنر است. این رشته نوعی از نمایش است که در آن عروسک‌های کوچک با استفاده از دست‌ها، انگشتان، ماهیچه‌ها، و ابزارهای دیگر، به حرکت درمی‌آیند و داستانی را برای تماشاگران به تصویر می‌کشند.
در این رشته، هنرپیشه‌ها به کمک عروسک‌ها، شخصیت‌های مختلف را ایفا و با استفاده از صدا و حرکات، داستان را برای تماشاگران زنده می‌کنند.
رشته نمایش عروسکی میتواند به‌صورت ساده و کوتاه باشد و یا در قالب نمایشی بلند و پیچیده‌تر به روی صحنه درآید.
این رشته به‌صورت نیمه‌متمرکز است، یعنی شما بعد از کسب حد نصاب علمی لازم برای قبولی در رشته و شهر مورد نظر، باید در یک آزمون عملی هم شرکت کنید و بعد از قبولی در آزمون عملی میتوانید به تحصیل در این رشته بپردازید.
در ادامه به جزئیات بیشتری از این رشته میپردازیم.
این رشته، یکی از رشته‌های هنری‌ست که در بسیاری از کشورها، از جمله ایران، با استقبال زیادی مواجه است. بااینحال، به دلیل محدودیت منابع مالی، مخاطبین بیشتر به نمایش‌هایی نیاز دارند که هزینه‌ی کمتری داشته باشد.
به همین دلیل، می‌توان گفت که موقعیت شغلی در این حوزه به‌نسبت سایر رشته‌های هنری محدودتر است.
این نمایش‌ها در تئاتر، سینما، تلویزیون، رویدادهای خصوصی و عمومی، مهدکودک، موزه و… مورد استفاده قرار می‌گیرند و هنرپیشه‌های ماهر و باتجربه‌ای که این رشته را در کنار سایر رشته‌های هنری به‌صورت حرفه‌ای کار می‌کنند، بازار کار خوبی خواهند داشت.
چارت درسی دانشگاه‌ها معمولاً مشترک است. بااینحال، ممکن است در بعضی واحدهای دانشگاهی تفاوت جزئی وجود داشته باشد.
حال این تفاوت میتواند فقط در اسم، و محتوای درس یکسان باشد. چارت درسی رشته‌ی نمایش عروسکی که برایتان آوردیم، برگرفته از چارت درسی این رشته در دانشگاه تهران و به شرح زیر است:
چارت درسی رشته‌ی نمایش عروسکی | ||||
اصول و مبانی ارتباطات | آشنایی با تاریخ ادبیات کهن و معاصر ایران | جامعه‌شناسی عمومی | شناخت موسیقی | آشنایی با تاریخ ادبیات کهن و معاصر جهان |
جامعه‌شناسی هنر | فرهنگ و ادبیات عامه | تمثیل‌شناسی | فلسفه‌ی مقدماتی شرق | روش تحقیق و تدوین پروژه |
فلسفه‌ی مقدماتی غرب | بنیاد نمایش در غرب و شرق | مبانی بازیگری | مبانی کارگردانی | مبانی طراحی صحنه |
مبانی ادبیات نمایشی | مبانی نمایش عروسکی | تاریخ نمایش در ایران | تاریخ نمایش در جهان | بررسی تطبیقی نظریه‌هاي نمایش شرق و غرب |
نمایشنامه‌نویسی عروسکی ۱ و ۲ و ۳ | ماسک و گریم | شناخت مواد | بیان ۱ و ۲ | تاریخ نمایش عروسکی در شرق |
تاریخ نمایش عروسکی در غرب | خیمه‌شب‌بازي | کارگاه چوب و فلز | روان‌شناسی شخصیت | طراحی چهره و بدن انسان |
عروسک‌سازی ۱ و ۲ و ۳ و ۴ | بازي‌دهی عروسک ۱ و ۲ | طراحی صحنه نمایش عروسکی ۱ و ۲ | طراحی و دوخت لباس | کارگردانی نمایش عروسکی ۱ و ۲ و ۳ |
موسیقی در نمایش | طراحی چهره و بدن حیوان | موسیقی در نمایش عروسکی | نقاشی چهره‌ي عروسک | پروژه |
دانشگاه‌های پذیرنده‌ی رشته‌ی نمایش عروسکی | |
دانشگاه تهران | دانشگاه هنر تهران |
یکی از مزایای اصلی نمایش عروسکی، قابلیت تعامل بین بازیگر و مخاطبان است. بازیگران به‌راحتی می‌توانند با مخاطبین در ارتباط باشند و به دنبال جواب‌های آن‌ها بگردند. این ارتباط مستقیم میان بازیگران و مخاطبین میتواند جذابیت و تعامل را بالا ببرد.
یکی دیگر از نقاط قوت نمایش عروسکی، انعطاف‌پذیری و محدودیت کمی‌ست که در اجرای آن وجود دارد. بازیگران می‌توانند با استفاده از عروسک‌های خود، داستان‌های گوناگونی را برای مخاطبین خلق کنند و در هر موقعیتی از آن‌ها استفاده کنند.
نمایش عروسکی مخصوصاً برای کودکان جذابیت زیادی دارد. عروسک‌های رنگارنگ و زیبا، می‌توانند کودکان را به خود جذب و آن‌ها را در دنیای خودشان سرگرم کنند. این ارتباط با کودکان میتواند از طریق آموزش، تفریح و همچنین بهبود مهارت‌های اجتماعی انجام شود.
بازیگران در نمایش عروسکی می‌توانند از صداهای مختلف برای ایجاد تأثیر و جذابیت در داستان استفاده کنند. آن‌ها باید برای هر شخصیت یک صدای منحصربهفرد و مناسب انتخاب کنند. این امر میتواند به ایجاد یک فضای صوتی مناسب و جذاب برای نمایش کمک کند.
نمایش عروسکی میتواند با استفاده از تکنیک‌های مختلفی همچون نورپردازی، موسیقی و حتی افکت‌های ویژه انجام شود. این تنوع در استفاده از تکنیک‌های مختلف میتواند به ایجاد یک تجربه‌ی تماشایی منحصربهفرد و جذاب کمک کند.
با استفاده از عروسک‌هایی با شخصیت‌های مشهور می‌توان به مخاطبین پیشنهاد داد که در دنیای مورد علاقه‌ی خود بمانند. این امر میتواند به جذب توجه مخاطبان و ایجاد یک ارتباط خاص با آن‌ها کمک کند.
در نمایش عروسکی برای تولید صحنه و حرکات مختلف، لازم است که از لوازم گوناگون استفاده شود. برای تهیه‌ی این لوازم، نیاز به بودجه و امکانات کافی دارید که در صورت عدم آن، ممکن است باعث کاهش کیفیت نمایش و یا اجرای کامل آن شود.
نمایش عروسکی اغلب برای جذب مخاطبین جدید، باید به‌صورت دوره‌ای تکرار شود. این نیاز به تکرار، ممکن است برای بازیگران به‌عنوان یک نقطه‌ضعف به‌نظر برسد زیرا ممکن است باعث خستگی و کاهش انگیزه‌شان برای شرکت در نمایش‌ها شود.
از آن‌جا که نمایش عروسکی در فضای کوچکی اجرا می‌شود، محدودیت فضایی میتواند یک نقطه‌ضعف در این رشته باشد.
نمایش عروسکی معمولاً بر روی یک صحنه‌ی کوچک اجرا می‌شود که حرکت بازیگران را محدود می‌کند. این محدودیت میتواند منجر به کاهش تنوع و جذابیت نمایش عروسکی شود.
برای اجرای موفقیت‌آمیز نمایش عروسکی، نیاز به بازیگران حرفه‌ای و باتجربه است. این نکته میتواند برای افرادی که در این حوزه تجربه‌ی کافی ندارند، نقطه‌ضعفی در نظر گرفته شود.
برای نمایش عروسکی، لوازم و تجهیزات خاصی مانند عروسک‌ها، پوشش‌ها، دکوراسیون و… نیاز است. این نیاز به تجهیزات خاص، میتواند یک نقطه‌ضعف برای افرادی باشد که قصد شروع این رشته را دارند.
یک بازیگر حرفه‌ای باید توانایی اجرای شخصیت‌های مختلف را داشته باشد و باید بتواند در ایجاد تفاوت بین شخصیت‌های مختلف، واکنش‌های متناسب با هر شخصیت را اجرا کند.
برای رشته‌ی نمایش عروسکی، طراحی و ساخت عروسک‌های خاص بسیار مهم است. لازم است توانایی در انتخاب مواد مناسب برای ساخت عروسک‌ها و طراحی آن‌ها را داشته باشید.
نوشتن داستان مناسب و جذاب برای جلب توجه مخاطبان بسیار مهم است. باید توانایی در نوشتن داستان‌های جذاب، متناسب با سن و علایق مخاطبان را داشته باشید.
مهارت در کار با تجهیزات نمایش عروسکی مانند میکروفون، صداگذاری و نورپردازی، برای موفقیت در این رشته بسیار حائز اهمیت است.
نمایش عروسکی یک فرایند تیمی است و برای موفقیت در این رشته، نیاز به همکاری و هماهنگی با سایر اعضای تیم مانند نویسنده، آ‌هنگساز، بازیگران و… را دارید.
علاوه‌براین، نمایش عروسکی یک فرایند اجتماعی است و باید توانایی در کار با جمعیت و برقراری ارتباط با آن‌ها را داشته باشید.
برای جذب مخاطبان و برجسته‌شدن از میان رقبای خود در رشته‌ی نمایش عروسکی، باید توانایی خلاقیت و نوآوری در اجرای نمایش را داشته باشید و روش‌های جدید و جذاب برای ارائه‌دادن نمایش خود به کار برده و به‌روزبودن در تکنولوژی‌های مرتبط با این رشته را دنبال کنید.
برای جلب توجه مخاطبان در نمایش عروسکی، باید توانایی در ارائه‌ی شخصیت‌های منحصربهفرد و جذاب را داشته باشید و بازیگری خود را به گونه‌ای انجام دهید که شخصیت‌هایی که ایجاد می‌کنید، برای مخاطبان واقعی به‌نظر برسند.
در نمایش عروسکی، برخی حرکات بسیار دقیق برای عروسک‌ها و بازیگران لازم است. به همین دلیل باید توانایی اجرای این حرکات دقیق را داشته باشید و با مرور مداوم و تمرین این حرکات، بتوانید به مهارت کافی برسید.
موسیقی در نمایش عروسکی بسیار حائز اهمیت است. برای اجرای نمایش عروسکی، باید توانایی در تفسیر و اجرای موسیقی را داشته باشید و به انتخاب موسیقی‌های مناسب برای نمایش خود توجه کنید.
این رشته را میتوانید تا مقطع کارشناسی‌ارشد ادامه دهید.
براساس دفترچه‌ی انتخاب‌رشته‌ی سال ۱۴۰۲، نمایش عروسکی شامل ۱ گرایش در کارشناسی‌ارشد با عنوان «نمایش عروسکی» است.
پ.ن: آزمون این مجموعه‌ی امتحاني منحصراً در شهر تهران برگزار خواهد شد.
این رشته یکی از رشته‌های هنری‌ست که اخیراً در بسیاری از کشورها، از جمله ایران، بسیار پُرطرفدار شده است.
برای شرکت در این رشته، میتوانید به مؤسسات و مدارس هنری معتبر مراجعه کنید و در مورد شرایط و نحوه‌ی ثبت‌نام در این رشته اطلاعات بیشتری را دریافت کنید.
همچنین میتوانید از طریق سایت‌ها و پلتفرم‌های آنلاین نیز در این رشته فعالیت کنید.
طبق آزمون MBTI و شخصیت‌شناسی این آزمون، ۴ تیپ شخصیت مناسب این رشته هستند:
ENTP (مبتکر)، از جمله ویژگی‌های این شخصیت: برون‌گرا، شمی، فکری، ملاحظه‌کننده، پُرانرژی، اهل تئوری، کارآفرین، باانگیزه، اجتماعی و بامهارت است.
ESTP (متقاعدکننده)، از جمله ویژگی‌های این شخصیت: برون‌گرا، حسی، فکری، ملاحظه‌کننده، هدایت‌گر، ریسک پذیر و هدفمند است.
ENFP (وکیل مدافع)، از جمله ویژگی‌های این شخصیت: برون‌گرا، شمی، احساسی، ملاحظه‌کننده، خلاق، اجتماعی، رهبر و الهام‌بخش است.
ESFP (بازیگر)، از جمله ویژگی‌های این شخصیت: برون‌گرا، حسی، احساسی، ملاحظه‌کننده، خلاق، دارای تخیل قوی، حساس و صبور است.
قبل از انتخاب‌رشته و قبل از ورود به هر رشته‌ای خوب فکر کنید.
با افرادی که قبل از شما این مسیر را طی کرده‌اند صحبت و از تجربه‌هایشان استفاده کنید. همچنین از راهنمایی‌های مشاوران ماهر و متخصص در این زمینه بهره ببرید.
انتخاب رشته مهمترین تصمیم شما در زندگی است. نباید فقط به لحظه‌ای که در آن قرار دارید فکر کنید و تصمیم بگیرید، به چهار سال بعد خود نگاه کرده و تصور کنید با این انتخاب در کجا قرار خواهید گرفت.
