کلمه‌ی پلیمر به معنای درشت‌مولکول است. این رشته یک علم جدید و قبلاً زیرشاخه‌ای از دو رشته‌ی مهندسی مکانیک و مهندسی شیمی بوده است.
پلیمرها به دو دسته تقسیم میشوند؛ اولی صنایع بالادستی‌ست که شامل پتروشیمی در جنوب کشور و تولید مواد میشود، و دومی صنایع پایین‌دستی‌ست همچون صنعت خودروسازی، صنایع هوافضا، صنایع کشتیرانی، صنایع پزشکی، صنایع لاستیک و… .
پلیمر شامل دو گرایش صنایع پلیمر و پلیمر رنگ است که در صنایع پلیمر وارد بازار کار از جمله لاستیک، پلاستیک، کامپوزیت، ظروف پلاستیکی، و در پلیمر رنگ وارد بازار کار رنگ و پوششهای مختلف مثل پوشش ضدخزه برای بدنه‌ی کشتی و رزین می‌شوید.
با توجه به این‌که امروزه پلیمر با زندگی ما عجین شده و در کلِ زندگی و اطراف‌مان نقش مهمی دارد، بازار کار گسترده‌ای نیز پیدا کرده است؛ برای مثال بیشتر افراد میتوانند در بخش فروش و یا به‌عنوان مدیر فروش در کارخانه‌ها فعالیت کنند، یا میتوانند به‌عنوان مسئول تحقیق و توسعه (R&D) در مراکز تحقیقاتی مشغول شوند.
همچنین رشته‌ی مهندسی پلیمر این امکان را به شما می‌دهد تا به یک کارآفرین تبدیل شوید؛ شما میتوانید از یک کارگاه کوچک شروع کرده و سپس هلدینگی بزرگ تأسیس کنید.
اگر بخواهیم دروسی را که از دبیرستان به این رشته مربوط است نام ببریم، میتوانیم به درس حسابان، شیمی و فیزیک اشاره کنیم.
چارت درسی دانشگاه‌ها معمولاً مشترک است. با‌این‌حال، ممکن است در بعضی واحدهای دانشگاهی تفاوت جزئی وجود داشته باشد. حال این تفاوت میتواند فقط در اسم، و محتوای درس یکسان باشد.
چارت درسی رشته مهندسی پلیمر که برایتان آوردیم، برگرفته از چارت درسی این رشته در دانشگاه امیرکبیر تهران و به شرح زیر است:
ریاضی عمومی ۱ و ۲ | شیمی آلی ۱ و ۲ | آزمایشگاه شیمی پلیمر | مدل‌سازی سیستم‌های پلیمری | فیزیک رنگ و مبانی ظاهر اشیا |
فیزیک ۱ و ۲ | آزمایشگاه شیمی آلی | شیمی فیزیک پلیمرها | مبانی طراحی و انتگراسیون فرایندها | مبانی پوششهای آلی |
معادلات دیفرانسیل | اصول محاسبه‌ی فرایندها | مکانیک سیالات | مهندسی واکنش‌های شیمیایی |
|
برنامه‌نویسی | ترمودینامیک مهندسی | انتقال حرارت | ابزار دقیق و کنترل فرایندهای پلیمری |
|
شیمی عمومی | استاتیک و مقاومت مصالح | انتقال جرم | شناسایی و آنالیز دستگاهی |
|
آزمایشگاه شیمی عمومی | شیمی پلیمر | مبانی رئولوژی | خواص فیزیکی و مکانیکی پلیمرها |
|
پ.ن۱: در دانشگاه امیرکبیر، دانشجویان پس از گذراندن ۱۰۵ واحد عمومی، اصلی و تخصصی، با اخذ ۲۰ واحد تخصصی پلیمر یا رنگ و ۱۵ واحد اختیاری پلیمر رنگ، فارغ‌التحصیل میشوند.
پ.ن۲: قوانین در هر دانشگاه متفاوت است.
مدت تحصیل در این رشته ۴ سال، معادل ۸ ترم درسی است.
این رشته از جهت جدید‌بودن، آینده‌ای فوقالعاده عالی دارد؛ زیرا در همه‌ی عرصه‌ها ردی از خودش به جا میگذارد و در اکثر حوزه‌ها کاربرد دارد و به‌تازگی در حال ورود به بخش پزشکی نیز میباشد.
با وجود بازار کار عالی و جدید‌بودن این رشته، در ایران، به دلیل وجود تحریم‌ها، واردات مواد سخت است.
بنابراین پیشرفت در این رشته و ورود به بازار کار ممکن است کمی سخت و رقابتی‌تر باشد.
همچنین در قسمت صنایع بالادستی، که به کار در پتروشیمی مربوط میشود، ورود به بازار کار برای خانم‌ها سخت‌تر است (هیچ نگاه جنیست‌زده‌ای وجود نداره.
خواهش می‌کنیم رگ فمنیستی‌تون نگیره! ما فقط واقعیت‌های موجود در هر رشته رو میگیم!).
این رشته را میتوانید تا مقاطع کارشناسی‌ارشد و دکتری ادامه دهید.
براساس دفترچه‌ی انتخاب‌رشته‌ی سال ۱۴۰۲، مهندسی پلیمر شامل ۶ گرایش در کارشناسی‌ارشد میشود که عبارت‌اند از (در بخش پلیمر‌ـ پلیمر): فراروش، نانو فناوری، پلیمریزاسیون، طراحی مولکولی، لاستیک و بیوپلیمر و (در بخش پلیمر رنگ): رنگ، چاپ و پوششهای حفاظتی.
و یک گرایش در دکتری که عبارت است از: مهندسی پلیمر.
این رشته نیاز به صبوری زیادی دارد، زیرا پروژه‌ها اکثراً زمان‌بر هستند و ممکن است دیر به نتیجه برسند.
همچنین شما باید به کار تحقیقاتی علاقه‌ی زیادی داشته باشید.
درنهایت قوی‌بودن در سه درس فیزیک، شیمی و ریاضی از توانایی‌هایی‌ست که این رشته نیاز دارد.
موقعیت اپلای و ادامه تحصیل این رشته در دیگر کشورها عالی است.
فقط توجه داشته باشید که زبان انگلیسی قوی و داشتن نمره‌ی بالای IELTS میتواند کمک بزرگی باشد تا در دانشگاه‌های بهتری پذیرش بگیرید.
طبق آزمون MBTI و شخصیت‌شناسی این آزمون، ۴ تیپ شخصیت مناسب این رشته هستند:
ESTP (متقاعدکننده)، از جمله ویژگیهای این شخصیت: برون‌گرا، حسی، فکری، ملاحظه‌کننده، هدایتگر، ریسک پذیر و هدفمند است.
ESTJ (ناظر)، از جمله ویژگیهای این شخصیت: برون‌گرا، حسی، فکری، داوری‌کننده، عمل‌گرا، رهبر، سخت‌کوش، جزئی نگر و هدایت گر است.
ISTJ (بازپرس)، از جمله ویژگیهای این شخصیت: درون‌گرا، حسی، فکری، داوری‌کننده، وظیفه‌شناس، مسئولیت‌پذیر، عمل‌گرا، قاطع، مصمم و متمرکز است.
ENTJ (فرمانده)، از جمله ویژگیهای این شخصیت: برون‌گرا، شمی، فکری، داوری‌کننده، مصمم، رهبر، تحلیل‌گر، اهل رقابت، نتیجه‌گرا، مسئولیت‌پذیر و خلاق است.
این رشته آینده‌ی خیلی خوبی دارد.
با این‌که در ایران بیشتر محدود به حوزه‌ی لاستیک و پلاستیک میشود، اما در چند سال آینده رشد خیلی خوبی در همه‌ی زمینه‌ها از خود نشان می‌دهد.
پس، شما میتوانید از اولین کسانی باشید که این رشته را در حوزه‌هایی که هنوز به‌طور تخصصی وارد ایران نشده، شروع کنید.
فقط باید در نظر داشته باشید که تحقیق و به روزبودن در این رشته بسیار مهم است و در صورت امکان در دانشگاه حتماً دوره‌های کارآموزی را بگذرانید.
