رشته‌ی مهندسی طبیعت جزء رشته‌های گروه علوم تجربی‌ست.
مهندسی طبیعت به مجموعه‌ای از علوم و فنون گفته میشود که به شناخت جوامع گیاهی، عوارض زمین، عوامل اقلیمی، آب و خاک، دام و دلایل تخریب و فرسایش مراتع و آبخیزها، بیابان و اصلاح و توسعه‌ی منابع پایه میپردازد.
وظایف شما به‌عنوان مهندس طبیعت عبارت‌اند از:
بعد از فارغ‌التحصیلی میتوانید در جهاد کشاورزی، وزارت نیروی سازمان جنگل‌ها و مراتع کشور، مراکز تحقیقاتی منابع طبیعی، مراکز تحقیقات مرتع، وزارت آموزش و پرورش، شهرداری‌ها، سازمان پارک‌ها و فضای سبز، سازمان محیط زیست، طرح‌های جنگل‌داری خصوصی، شرکت‌های بهره‌برداری از جنگل‌ها و نهالستان‌های جنگلی خصوصی، مؤسسه‌ی تحقیقات خاک و حفاظت آبخیزداری، سازمان جنگل‌ها، یا به‌عنوان مدیر فنی در بخش‌های دولتی یا خصوصی کارخانه‌های چوب و کاغذ و شرکت‌های مشاوره‌ی منابع طبیعی مشغول به کار شوید.
اگر بخواهیم دروسی را که از دبیرستان به این رشته مربوط است نام ببریم، میتوانیم به ریاضی، فیزیک و شیمی اشاره کنیم.
چارت درسی دانشگاهها معمولاً مشترک است. با‌این‌حال، ممکن است در بعضی واحدهای دانشگاهی تفاوت جزئی وجود داشته باشد.
حال این تفاوت میتواند فقط در اسم، و محتوای درس یکسان باشد.
چارت رشته‌ی مهندسی طبیعت که برایتان آوردیم، برگرفته از چارت درسی این رشته در دانشگاه اصفهان و به شرح زیر است:
رشته‌ی مهندسی طبیعت | ||||
زمین‌شناسی | شیمی عمومی مهندسی | ریاضی عمومی ۱ و ۲ | ریخت‌شناسی و رده‌بندی گیاهی | شناخت منابع طبیعی |
فیزيک كشاورزي و منابع طبیعي | هوا و اقلیم‌شناسي | مساحي و نقشه‌برداري منابع | شناخت بیابان‌هاي ايران و جهان | مباني سامانه‌هاي اطلاعات جغرافیایی GIS |
کارتوگرافی | آمار و احتمالات منابع طبیعي | استاتیک و مقاومت مصالح | بوم‌شناسي عمومي | خاك‌شناسي عمومي |
مرتع‌داري | خاک‌هاي مناطق خشک و نیمه‌خشک | هیدرولوژي عمومي | اقتصاد منابع طبیعي | شناسايي گیاهان مرتعي ۱ و ۲ |
درخت‌شناسي عمومي | اصول سنجش از دور | اكولوژي مرتع | اصلاح و توسعه‌ی مراتع | ژئومورفولوژي ۱ و ۲ |
طرح آزمايشات كشاورزي | ارزيابي قابلیت خاک‌ها و اراضي | حفاظت آب و خاک | اندازه‌گیري و ارزيابي مراتع | مکانیک سیالات |
استفاده‌ی چندمنظوره از اكوسیستم | كارورزي | هیدرولوژي كاربردي | كشت و تکثیر گیاهان مرتعي | آبخیزداري |
جامعه، فرهنگ و طبیعت | سازه‌هاي مهندسي حفاظت آب و خاک | آگروفارستري | پروژه‌ی مرتع و آبخیزداري | سیاست و قوانین منابع طبیعي |
رابطه‌ی آب، خاک و گیاه | مباني ارزش‌گذاري اقتصادي كاركرد اكوسیستم | بیابان و قابلیت‌هاي آن | بهره‌برداري از محصولات فرعي | اكوتوريسم |
مدت زمان تحصیل در این رشته ۴ سال، معادل ۸ ترم درسی است.
امروزه اکثر رودخانه‌ها و منابع طبیعی پُر از آلودگی و آلاینده شده‌اند و این مسئله باعث ازبینرفتن شمار زیادی از حیوانات، به خصوص در رودخانه‌ها، شده است.
همچنین قطع بیرویه‌ی درختان باعث ازبینرفتن طبیعت میشود.
شما به‌عنوان مهندس طبیعت با تحقیق و بررسی و برنامه‌ریزی، مانع ازبین‌رفتنِ طبعیت می‌شوید و به پاک‌ماندن زمین کمک میکنید.
در حال حاضر بازار کار گسترده و متنوعی برای این رشته وجود ندارد و به‌راحتی نمیتوان وارد بازار کار شد.
این رشته را میتوانید تا مقاطع کارشناسی‌ارشد و دکتری ادامه دهید.
براساس دفترچه‌ی انتخاب‌رشته‌ی سال ۱۴۰۲، رشته‌ی مهندسی طبیعت شامل ۳ گرایش در کارشناسی‌ارشد میشود که عبارت‌اند از:
مدیریت مرتع، اصلاح و احیای مرتع، گیاهان دارویی و صنعتی.
و ۱ گرایش در دکتری که عبارت است از:
علوم و مهندسی مرتع.
برای کار در این حوزه باید به طبیعت علاقه‌مند باشید.
به دلیل این‌که ممکن است گاهی اوقات مجبور به کار در مناطق بیابانی و کوهستانی باشید، به قدرت جسمی بالا نیاز دارید.
قدرت تجزیه و تحلیل مسائل، روحیه‌ی پژوهشگرانه و علمی، ریسک‌پذیری بالا و قدرت انعطاف پذیری و سازگاری بالا برای کار در محیط‌های مختلف از جمله ویژگی‌های مهم این رشته است.
امکان اپلای و مهاجرت برای این رشته وجود دارد و وضعیت آن متوسط است.
البته زبان انگلیسی قوی و بالابودن نمره‌ی آزمون‌های معتبر روند این کار را راحت‌تر میکند.
طبق آزمون MBTI و شخصیت شناسی این آزمون، ۴ تیپ شخصیت مناسب این رشته هستند:
ESFP (بازیگر)، از جمله ویژگی‌های این شخصیت: برون‌گرا، حسی، احساسی، ملاحظه‌کننده، خلاق، دارای تخیل قوی، حساس و صبور است.
ESTP (متقاعدکننده)، از جمله ویژگی‌های این شخصیت: برون‌گرا، حسی، فکری، ملاحظه‌کننده، هدایتگر، ریسک‌پذیر و هدفمند است.
ISFP (هنرمند)، از جمله ویژگی‌های این شخصیت: درون‌گرا، حسی، احساسی، ملاحظه‌کننده، خلاق، نوآور، سازگار، صبور و آرام است.
ISTP (صنعتگر)، از جمله ویژگی‌های این شخصیت: درون‌گرا، حسی، فکری، ملاحظه‌کننده، تحلیلگر، منطقی، حلال مشکلات، نتیجه‌گرا، هدایتگر، فنی و ماهر است.
در حال حاضر به دلیل این‌که به رشته‌ی مهندسی طبیعت و حوزه‌ی آن زیاد پرداخت نشده است، این رشته خیلی شناخته‌شده نیست و بازار کار چندان مناسبی ندارد.
اما شما در صورت داشتن علاقه و ذهنی خلاق میتوانید باعث پیشرفت علم در این زمینه شوید و دید خوبی از این رشته و منفعت و ضرورت آن به مردم بدهید.
قبل از انتخاب‌رشته و قبل از ورود به هر رشته‌ای خوب فکر کنید.
با افرادی که قبل از شما این مسیر را طی کرده‌اند صحبت و از تجربه‌هایشان استفاده کنید.
همچنین از راهنمایی‌های مشاوران ماهر و متخصص در این زمینه بهره ببرید.
انتخاب‌رشته مهم‌ترین تصمیم شما در زندگی است.
نباید فقط به لحظه‌ای که در آن قرار دارید فکر کنید و تصمیم بگیرید، به چهار سال بعد خود نگاه کرده و تصور کنید با این انتخاب در کجا قرار خواهید گرفت.
